گروه نرم افزاری آسمان

زیارت نُهم


مصباح الزائر :بر درگاه گنبد شریف می ایستی و می گویی : خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و در این جایگاه ، آنچه را که بنا به حقیقت ایمانم به تو و پیامبرت و اختیارْدارانِ کارت ، به آن رغبت دارم ، به من عطا کن . حرم ، حرم خدا و حرم پیامبر او و حرم توست ، ای مولای من ! آیا اجازه ورود به حَرَمت را به من می دهی ؟ اگر من ، سزاوار این ورود نباشم ، تو سزاوار این اجازه هستی . با اجازه تو ، به حرم خدا و حرم تو وارد می شوم ، ای مولای من ! سپس ، وارد می شوی و ضریح را جلویت قرار می دهی و به آن ، رو می کنی و می گویی : سلام بر تو ، ای وارث آدم ، برگزیده خدا ! سلام بر تو ، ای وارث نوح ، پیامبر خدا ! سلام بر تو ، ای وارث ابراهیم ، دوست خدا ! سلام بر تو ، ای وارث موسی ، هم سخن خدا ! سلام بر تو ، ای وارث عیسی ، روح خدا ! سلام بر تو ، ای وارث محمّد ، حبیب خدا ! سلام بر تو ، ای وارث علی ، امیر مؤمنان ! سلام بر تو ، ای وارث حسنِ شهید ، نوه پیامبر خدا ! سلام بر تو ، ای فرزند پیامبر خدا ! سلام بر تو ، ای فرزند بشارت دهنده و بیم دهنده و فرزند سَرور وصیّان ! سلام بر تو ، ای فرزند فاطمه ، سَرور زنان جهانیان ! سلام بر تو ، ای ابا عبد اللّه ! سلام بر تو ، ای گزیده خدا و فرزند گزیده او ! سلام بر تو ، ای خون خدا و فرزند خون خدا ! سلام بر تو ، ای خون انتقام ناگرفته ! سلام بر تو ، ای امام راه نما و پاک ، و بر جان هایی که گِرد تو جای گرفته اند و در همسایگی تو اقامت گزیده اند و کسانی که با زائرانت آمده اند ! از من به تو سلام ، تا هر زمان که بمانم و شب و روز بمانَد ! سوگ تو ، بزرگ است و مصیبتت بر مؤمنان و مسلمانان و همه آسمانیان و ساکنان زمین ، سِتُرگ است . ما ، از آنِ خداییم و به سوی او باز می گردیم . درودها و برکات و تحیّات خداوند ، بر تو ، و بر پدران پاک و برگزیده ات ، و بر فرزندان ره نمای ره یافته ایشان باد ! سلام بر تو ، ای مولای من و بر ایشان و بر روح تو و ارواح ایشان ، و بر خاک تو و خاک ایشان ! خدایا ! رحمت و خشنودی و روح و ریحان را به ایشان بنمای . سلام بر تو ، ای مولای من ، ای ابا عبد اللّه ! ای فرزند خاتم پیامبران و فرزند سَرور وصیّان! ای فرزند سَرور زنان جهانیان ! سلام بر تو ، ای شهید فرزند شهید ! ای برادر شهید ! ای پدر شهید ! خدایا! سلام و تحیّت فراوان مرا اکنون و امروز و هر زمان ، به او برسان . سلام و رحمت و برکات خدا بر تو ، ای فرزند سَرور جهانیان ، و بر شهیدان همراه تو ؛ سلامی پیوسته ، به درازای شب و روز ! سلام بر حسین بن علی شهید ! سلام بر علی بن حسین شهید ! سلام بر عبّاس ، فرزند امیر مؤمنان شهید ! سلام بر فرزندان شهید امیر مؤمنان ! سلام بر فرزندان شهید حسن ! سلام بر فرزندان شهید حسین ! سلام بر فرزندان شهیدِ جعفر و عقیل ! سلام بر هر مؤمن شهید با ایشان ! خدایا ! بر محمّد و خاندانش ، درود فرست و از جانب من ، تحیّت و سلام فراوان به ایشان برسان . سلام بر تو ، ای پیامبر خدا ! خدا ، عزایت را در مصیبت فرزندت حسین ، نیکو بدارد . سلام بر تو ، ای فاطمه ! خدا ، عزایت را در مصیبت فرزندت حسین ، نیکو بدارد . سلام بر تو ، ای امیر مؤمنان ! خدا ، عزایت را در مصیبت فرزندت حسین ، نیکو بدارد . سلام بر تو ، ای ابو محمّد ، حسن ! خدا ، عزایت را در مصیبت برادرت حسین ، نیکو بدارد . ای مولای من ، ای ابا عبد اللّه ! من ، میهمان خدا و میهمان تو هستم ، پناهنده به خدا و به تو هستم ، و برای هر میهمان و پناهنده ای ، اِکرامی است . اِکرام مرا در این وقت ، درخواستت از خدای سبحان و متعال ، قرار ده تا آزادی ام را از آتش [ دوزخ ] ، روزیِ من کند که او شنونده دعا ، نزدیک و اجابت کننده است . سپس ، ضریح را ببوس و به نزد سر امام علیه السلام برو و بِایست و بگو : سلام بر تو ، ای فِتاده اشک های ریزان ! سلام بر تو ، ای همراه مصیبت های همیشگی ! به خدا سوگند یاد می کنم که خداوند ، خاک را با تو پاکیزه ساخت و مصیبت را با تو ، بزرگ نمود و کتاب را با تو ، روشن کرد و تو ، جدّت ، پدرت ، مادرت ، برادرت و پسرانت را اُسوه خردمندان ، قرار داد . گواهی می دهم که تو ، سخن ما را می شنوی و پاسخ می دهی . خداوند ، بر تو درود فرستد ، ای فرزند خجستگان پاک ! اکنون ، من به سوی تو آمده ام و به عرصه تو ، پناه آورده ام و با آن ، نزدیکی به تو و جدّت و پدرت را امید می برم . خداوند ، بر تو درود فرستد ، ای امام و فرزند امام من ! ای مولای من ! گویی در صحنه های کربلا ، کنار تو هستم که ندا می دهی ، امّا پاسخی نمی یابی ، و یاری می خواهی ، امّا یاری نمی شوی ، و پناه می طلبی ، امّا پناه داده نمی شوی . ای کاش با تو بودم و به رستگاری بزرگی دست می یافتم ! خدایا ! بر روح و پیکر او ، درود فرست و تحیّت و سلام مرا به او برسان ، و نیز رحمت و برکت و خشنودی و خیر همیشگی و آمرزش را ، که تو شنونده دعا ، نزدیک و اجابت کننده ای . سپس ، خود را بر روی قبر بینداز و آن را ببوس و بگو : پدر و مادرم فدایت باد ، ای فرزند پیامبر خدا ، ای ابا عبد اللّه ! مصیبتِ رسیده به تو ، بزرگ ، و سوگ تو بر ما و آسمانیان و زمینیان ، سِتُرگ است . خدا ، لعنت کند کسانی را که اسب ها را زین کردند و لگام زدند و برای جنگ با تو ، آماده گشتند ! ای مولای من ، ای ابا عبد اللّه ! آهنگِ حَرَمت را کردم و به مرقدت آمدم . از خداوند ، به حقّ منزلتی که نزد او داری و به اعتباری که پیش او داری ، می خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستد و مرا در دنیا و آخرت ، با شما قرار دهد . سپس نزد سر امام علیه السلام ، دو رکعت نماز بگزار و هر سوره ای را که دوست داشتی ، در آن بخوان و هر دعایی خواستی ، بکن . سپس ، برخیز و برو و بر علی اکبر علیه السلام و دیگر یاران شهیدِ حسین علیه السلام ، سلام بده ، همان گونه که در آغاز ، ذکر کردیم . (1) سپس سرت را بلند کن و با این درود بر امام که خدا بر او درودفرستد ، درود فرست : خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و بر حسین مظلومِ شهید ، کُشته اشک ها و اسیر غم ها ، درود فرست ؛ درودی بالنده ، پاکیزه و مبارک ، که آغاز آن ، تا آسمانْ اوج گیرد ، بی آن که انجامش ، پایان پذیرد ؛ برترین درودی که بر یکی از فرزندان پیامبران و فرستادگانت می فرستی ، ای خدای جهانیان ! خدایا ! بر امام شهید ، مقتول مظلوم ، وانهاده ، سَرور رهبر ، عابد زاهد ، وصیّ جانشین [ پیامبر ] ، پیشوای راستین ، پاک و پاکیزه ، منزّه مبارک ، خشنود پسندیده ، پرهیزگار راه نمای ره یافته ، نوه پیامبر صلی الله علیه و آله و روشنی چشم بتول ، درود فرست . خدایا ! بر سَرور و مولایم درود فرست ، همان گونه که به طاعت تو عمل کرد و از معصیت تو ، نهی کرد و در [ جلب ] رضایتت ، تا به انتها کوشید و با ایمان ، به تو روی آورد ، بی آن که عذری را در باره ات بپذیرد ، چه نهان و چه آشکار . بندگان را به سوی تو خواند و به تو ، ره نمونشان ساخت و پیشِ رویت ایستاد و ستم را با درستی ، منهدم کرد و با قرآن ، سنّت را احیا کرد و برای رضایت تو ، با سختی زیست و بر طاعت تو ، در گذشت و میان دوستان ، کوشا بود و در پایان ، از دست ما رفت و ناپیدا شد . در هیچ شب و روزی ، تو را سرپیچی نکرد ؛ بلکه به خاطر تو با منافقان و کافران ، جهاد کرد . خدایا ! او را به بهترین جزای راستان نیکوکار ، پاداش بده و بر آنان (منافقان و کافران) ، عذاب را و برای قاتلانش ، عِقاب را دوچندان کن ، که با بزرگواری جنگید و مظلوم ، کشته شد و رحمت شده ، در گذشت ، در حالی که می گفت : «من ، فرزند پیامبر خدا ، محمّد ، هستم ؛ پسر کسی که صدقه داد و عبادت کرد» و او را با قصد و عزم ، در حالی که بر ایمان بود ، کُشتند ، و این کار را برای اطاعت از شیطان و بدون در نظر آوردن [ خدای ] رحمان کردند . خدایا ! بر سَرور و مولای من ، درودی فرست که یادش با آن ، بر فراز آید و امرش با آن ، آشکار شود و یاری اش را با آن ، پیش اندازی . او را روز قیامت ، به برترین فضیلت های قسمت شده ، مخصوص بدار و بر بزرگی اش در بالاترین جایگاه قرب ، بیفزای و او را به بالاترین درجه مکرّمان درگاهت برسان و به شرف رحمتت ، او را میان منزلگه والایی ها ، بالا و نزدیک تر ببر و او را به مقام شفاعت ، منزلتِ بشکوه ، و فضل و فضیلت و کرامت فراوان برسان . خدایا ! او را از جانب ما ، پاداش بده ، به بهترین پاداشی که از سوی رعایای یک رهبر به او می دهی ، و بر سَرور و مولایم درود فرست ، خواه به یاد آید یا نیاید . سَرور و مولای من ! مرا در حزب و گروه خود ، در آور و از خدایت و خدایم ، بخشش گناهانم را بخواه ، که تو نزد خداوند ، مقام و قدر و منزلت والایی داری . اگر بخواهی ، می دهد ، و اگر شفاعت کنی ، شفاعتت را می پذیرد . به حقّ خداییِ خدا ، بنده و وابسته ات را در نظر آور و مرا در سختی ها و هراس های پدید آمده از بدکاری ام ، کارهای زشتم و جرم بزرگم ، تنها مگذار که تو امید ، آرزو ، تکیه گاه ، پشتوانه و وسیله من به سوی خداوند ، پروردگار من و تو ، هستی . متوسّلان به خدا ، به وسیله ای متوسّل نشده اند که نزد خدا حقّش بزرگ تر ، احترامش لازم تر و منزلتش جلیل تر از شما اهل بیت باشد . خداوند ، مرا به دلیل گناهانم ، از شما جا نگذارد و مرا و شما را در بهشت جاوید که برای شما و دوستدارانتان آماده ساخته گِرد آورد ، که او بهترینِ آمرزشگران و مهربان ترینِ مهربانان است . خدایا ! بر سَرور و مولایم ، درود و سلام بفرست و پاسخ او را به ما باز گردان ، که تو بخشنده و بزرگواری . بر او درود فرست ، خواه سلامی ذکر شود یا نشود ، ای خدای جهانیان! سپس ، دو رکعت نماز زیارت بخوان و پس از آن ، دعایی را که در پیِ نماز زیارت نخست ، پیش تر آوردیم و شرح دادیم ، بخوان و پس از آن ، علی اکبر علیه السلام و نیز [ دیگر ] شهیدان را به همان گونه ای که در آن جا ذکر کردیم و آوردیم ، زیارت کن و در وداع نیز به همان گونه عمل کن .



1- .این بند را از بحار الأنوار ، نقل کرده ایم .


الزِّیارَهُ العاشِرَهُالمزار الکبیر 1 :التَّوَجُّهُ إلی مَشهَدِ أبی عَبدِ اللّهِ الحُسَینِ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِ وشَرائِطُهُ : فَإِذا خَرَجتَ مِنَ الکوفَهِ أو غَیرِها مُتَوَجِّها نَحوَ مَشهَدِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِ ، أو مِن مَنزِلِکَ ، أو مِن حَیثُ تَوَجَّهتَ ، فَکُن عَلَی السُّنَنِ الَّذی قَدَّمنا وَصفَهُ ، مِنَ الصَّمتِ إلّا مِن ذِکرِ اللّهِ تَعالی ، وما یَتَعَلَّقُ بِهِ مِنَ الکَلامِ المَحمودِ ، وَاهجُرِ اللَّهوَ وَاللَّعِبَ ، وَاجتَنِبِ المَلَذَّ مِنَ الطَّعامِ وَالشَّرابِ ، وَاقتَصِر عَلَی المُقیمِ لِلرَّمَقِ مِمّا عَداهُ . . . وُرودُ کَربَلاءَ ومَوضِعُ النُّزولِ مِنها وَالغُسلُ : فَإِذا وَرَدتَ إن شاءَ اللّهُ أرضَ کَربَلاءَ ، فَانزِل مِنها بِشاطِئِ العَلقَمِیِّ ، ثُمَّ اخلَع ثِیابَ سَفَرِکَ ، وَاغتَسِل مِنهُ غُسلَ الزِّیارَهِ مَندوبا ، وَصفُ هذِهِ النِّیَّهِ لِهذَا الغُسلِ بِقَلبِکَ : «أغتَسِلُ غُسلَ زِیارَهِ الحُسَینِ علیه السلام مَندوبا قُربَهً إلَی اللّهِ» وتَکونُ النِّیَّهُ مُقارَنَهً لِلفِعلِ ، وقُل وأنتَ تَغتَسِلُ : بِسمِ اللّهِ وبِاللّهِ ، وفی سَبیلِ اللّهِ ، وعَلی مِلَّهِ رَسولِ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وطَهِّر قَلبی ، وزَکِّ عَمَلی ، ونَوِّر بَصَری ، وَاجعَل غُسلی هذا طَهورا ، وحِرزا وشِفاءً مِن کُلِّ داءٍ وسُقمٍ ، وآفَهٍ وعاهَهٍ ، ومِن شَرِّ ما أحذَرُ ، إنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ . اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغسِلنی مِنَ الذُّنوبِ کُلِّها ، وَالآثامِ وَالخَطایا ، وطَهِّر جِسمی وقَلبی مِن کُلِّ آفَهٍ یُمحَقُ (1) بِها دینی ، وَاجعَل عَمَلی خالِصا لِوَجهِکَ یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجعَلهُ لی شاهِدا یَومَ حاجَتی وفَقری وفاقَتی ، إنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ . فَاقرَأ «إِنَّآ أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» . فَإِذا فَرَغتَ مِنَ الغُسلِ فَالبَس ما طَهُرَ مِن ثِیابِکَ ، ثُمَّ تَوَجَّه إلَی المَشهَدِ عَلی ساکِنِهِ السَّلامُ ، وعَلَیکَ السَّکینَهُ وَالوَقارُ ، وأنتَ مُتَحَفٍّ (2) خاضِعٌ ذَلیلٌ ، تُکَبِّرُ اللّهَ تَعالی وتُحَمِّدُهُ ، وتُسَبِّحُهُ وتَستَغفِرُهُ ، وتُکثِرُ مِنَ الصَّلاهِ عَلی نَبِیِّهِ مُحَمَّدٍ وآلِه الطّاهِرینَ علیهم السلام . بابُ وُرودِ المَشهَدِ : فَإِذَا انتَهَیتَ إلی بابِهِ فَقِف عَلَیهِ وکَبِّر أربَعا ، ثُمَّ قُل : اللّهُمَّ إنَّ هذا مَقامٌ أکرَمتَنی بِهِ وشَرَّفتَنی ، اللّهُمَّ فَأَعطِنی فیهِ رَغبَتی ، عَلی حَقیقَهِ إیمانی بِکَ وبِرَسولِکَ عَلَیهِ السَّلامُ . ثُمَّ أدخِل رِجلَکَ الیُمنی قَبلَ الیُسری ، وقُل : بِسمِ اللّهِ وبِاللّهِ وفی سَبیلِ اللّهِ وعَلی مِلَّهِ رَسولِ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ ، اللّهُمَّ أنزِلنی مُنزَلاً مُبارَکا وأنتَ خَیرُ المُنزِلینَ . ثُمَّ امشِ حَتّی تَدخُلَ الصَّحنَ ، فَإِذا دَخَلتَهُ فَکَبِّر أربَعا وتَوَجَّه إلَی القِبلَهِ ، وَارفَع یَدَیکَ ، وقُل : اللّهُمَّ إنّی إلَیکَ تَوَجَّهتُ ، وإلَیکَ خَرَجتُ ، وإلَیکَ وَفَدتُ ، ولِخَیرِکَ تَعَرَّضتُ ، وبِزِیارَهِ حَبیبِ حَبیبِکَ إلَیکَ تَقَرَّبتُ ، اللّهُمَّ فَلا تَمنَعنی خَیرَ ما عِندَکَ لِشَرِّ ما عِندی . اللّهُمَّ اغفِر لی ذُنوبی ، وکَفِّر عَنّی سَیِّئاتی ، وحُطَّ عَنّی خَطیئاتی ، وَاقبَل حَسَناتی . ثُمَّ اقرَأ الحَمدَ ، وَالمُعَوِّذَتَینِ ، و «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» (3) ، و «إِنَّآ أَنزَلْنَاهُ» (4) ، وآیَهَ الکُرسِیِّ ، وآخِرَ الحَشَرِ : «لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْءَانَ عَلَی جَبَلٍ لَّرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْیَهِ اللَّهِ وَ تِلْکَ الْأَمْثَلُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ * هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَا هُوَ عَلِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَدَهِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ * هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلَمُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحَنَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ * هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَآءُ الْحُسْنَی یُسَبِّحُ لَهُ مَا فِی السَّمَوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ» . (5) وتُصَلّی رَکعَتَینِ تَحِیَّهَ المَشهَدِ ، وصِفَهُ النِّیَّهِ لَها أن تُضمِرَ بِقَلبِکَ : «اُصَلّی تَحِیَّهَ المَشهَدِ مَندوبا قُربَهً إلَی اللّهِ» . فَإِذا فَرَغتَ وسَبَّحتَ ، فَقُل : الحَمدُ للّهِِ الواحِدِ فِی الاُمورِ کُلِّها ، خالِقِ الخَلقِ ، لَم یَعزُب عَنهُ شَیءٌ مِن اُمورِهِم ، عالِمِ کُلِّ شَیءٍ بِغَیرِ تَعلیمٍ ، وصَلَواتُ اللّهِ وصَلَواتُ مَلائِکَتِهِ ، وأنبِیائِهِ ورُسُلِهِ ، وجَمیعِ خَلقِهِ ، وسَلامُهُ وسَلامُ جَمیعِ خَلقِهِ ، عَلی مُحَمَّدٍ المُصطَفی وأهلِ بَیتِهِ . الحَمدُ للّهِِ الَّذی بِنِعمَتِهِ تَتِمُّ الصّالِحاتُ ، الحَمدُ للّهِِ الَّذی أنعَمَ عَلَیَّ وعَرَّفَنی فَضلَ مُحَمَّدٍ وأهلِ بَیتِهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وعَلَیهِم ، ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ . اللّهُمَّ أنتَ خَیرُ مَن وَفَدَ إلَیهِ الرِّجالُ ، وشُدَّت إلَیهِ الرِّحالُ ، وأنتَ یا سَیِّدی أکرَمُ مَأتِیٍّ وأکرَمُ مَزورٍ ، وقَد جَعَلتَ لِکُلِّ آتٍ تُحفَهً ، فَاجعَل تُحفَتی بِزِیارَهِ قَبرِ وَلِیِّکَ وَابنِ بِنتِ نَبِیِّکَ وحُجَّتِکَ عَلی خَلقِکَ ، فَکاکَ رَقَبَتی مِنَ النّارِ . اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدِ وآلِ مُحَمَّدٍ وتَقَبَّل عَمَلی ، وَاشکُر سَعیی ، وَارحَم مَسیری مِن أهلی ، بِغَیرِ مَنٍّ اللّهُمَّ مِنّی عَلَیکَ ، بَل لَکَ المَنُّ عَلَیَّ ، إذ جَعَلتَ لِیَ السَّبیلَ إلی زِیارَهِ وَلِیِّکَ ، وعَرَّفتَنی فَضلَهُ ، وحَفِظتَنی حَتّی بَلَّغتَنی . اللّهُمَّ وقَد أتَیتُکَ وأمَّلتُکَ ، فَلا تُخَیِّب أمَلی ، ولا تَقطَع رَجائی ، وَاجعَل مَسیری هذا کَفّارَهً لِما قَبلَهُ مِن ذُنوبی ، ورِضوانا تُضاعِفُ بِهِ حَسَناتی ، وسَبَبا لِنَجاحِ طَلِباتی ، وطَریقا لِقَضاءِ حَوائِجی ، یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجعَل سَعیی مَشکورا ، وذَنبی مَغفورا ، وعَمَلی مَقبولاً ، ودُعائی مُستَجابا ، إنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ ، اللّهُمَّ إنّی أرَدتُکَ فَأَرِدنی ، وأقبَلتُ بِوَجهی إلَیکَ فَلا تُعرِض عَنّی ، وقَصَدتُکَ فَتَقَبَّل مِنّی ، وإن کُنتَ لی ماقِتا (6) فَارضَ عَنّی ، وَارحَم تَضَرُّعی إلَیکَ ولا تُخَیِّبنی . بابُ القَولِ عِندَ مُعایَنَهِ الجَدَثِ (7) : ثُمَّ امشِ حَتّی تُعایِنَ الجَدَثَ ، فَإِذا عایَنتَهُ فَکَبِّر أربَعا ، وَاستَقبِل وَجهَهُ بِوَجهِکَ ، وَاجعَلِ القِبلَهَ بَینَ کَتِفَیکَ ، وقُل : اللّهُمَّ أنتَ السَّلامُ ومِنکَ السَّلامُ ، وإلَیکَ یَرجِعُ السَّلامُ ، یا ذَا الجَلالِ وَالإِکرامِ ، السَّلامُ عَلی رَسولِ اللّهِ ، أمینِ اللّهِ عَلی وَحیِهِ وعَزائِمِ أمرِهِ ، الخاتِمِ لِما سَبَقَ ، وَالفاتِحِ لِمَا استَقبَلَ ، وَالمُهَیمِنِ عَلی ذلِکَ کُلِّهِ ، وعَلَیهِ السَّلامُ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ . السَّلامُ عَلی أمیرِ المُؤمِنینَ ، عَبدِ اللّهِ وأخی رَسولِهِ ، الصِّدّیقِ الأَکبَرِ ، وَالفاروقِ الأَعظَمِ ، سَیِّدِ المُسلِمینَ ، وإمامِ المُتَّقینَ ، وقائِدِ الغُرِّ المُحَجَّلینَ ، السَّلامُ عَلَی الحَسَنِ وَالحُسَینِ سَیِّدَی شَبابِ أهلِ الجَنَّهِ مِنَ الخَلقِ أجمَعینَ . السَّلامُ عَلی أئِمَّهِ الهُدَی الرّاشِدینَ ، السَّلامُ عَلَی الطّاهِرَهِ الصِّدّیقَهِ فاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِساءِ العالَمینَ . السَّلامُ عَلی مَلائِکَهِ اللّهِ المُنزَلینَ ، السَّلامُ عَلی مَلائِکَهِ اللّهِ المُردِفینَ ، السَّلامُ عَلی مَلائِکَهِ اللّهِ المُسَوِّمینَ ، السَّلامُ عَلی مَلائِکَهِ اللّهِ الزَّوّارینَ ، السَّلامُ عَلی مَلائِکَهِ اللّهِ الَّذینَ هُم فی هذَا المَشهَدِ بِإِذنِ اللّهِ مُقیمونَ . بابُ القَولِ عِندَ الوُقوفِ عَلَی الجَدَثِ : ثُمَّ امشِ حَتّی تَقِفَ عَلَیهِ ، فَإِذا وَقَفتَ فَاستَقبِلهُ بِوَجهِکَ عَلَی الحَدِّ المَرسومِ لَکَ عِندَ المُعایَنَهِ ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ آدَمَ صَفوَهِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ نوحٍ نَبِیِّ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ إبراهیمَ خَلیلِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ موسی کَلیمِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ عیسی روحِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ مُحَمَّدٍ حَبیبِ اللّهِ . السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ وَصِیِّ رَسولِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ الحَسَنِ الرَّضِیِّ ، السَّلامُ عَلَیکَ أیُّهَا الشَّهیدُ الصِّدّیقُ ، السَّلامُ عَلَیکَ أیُّهَا الوَصِیُّ البَرُّ التَّقِیُّ ، السَّلامُ عَلَیکَ وعَلَی الأَرواحِ الَّتی حَلَّت بِفِنائِکَ ، وأناخَت بِرَحلِکَ ، السَّلامُ عَلی مَلائِکَهِ اللّهِ المُحدِقینَ بِکَ . أشهَدُ أنَّکَ قَد أقَمتَ الصَّلاهَ وآتَیتَ الزَّکاهَ ، وأمَرتَ بِالمَعروفِ ونَهَیتَ عَنِ المُنکَرِ ، وتَلَوتَ الکِتابَ حَقَّ تِلاوَتِهِ ، وجاهَدتَ فِی اللّهِ حَقَّ جِهادِهِ ، وصَبَرتَ عَلَی الأَذی فی جَنبِهِ ، وعَبَدتَهُ مُخلِصا حَتّی أتاکَ الیَقینُ . لَعَنَ اللّهُ اُمَّهً ظَلَمَتکَ ، واُمَّهً قاتَلَتکَ ، واُمَّهً قَتَلَتکَ ، واُمَّهً أعانَت عَلَیکَ ، واُمَّهً خَذَلَتکَ ، واُمَّهً دَعَتکَ فَلَم تُجِبکَ ، واُمَّهً بَلَغَها ذلِکَ فَرَضِیَت بِهِ ، وألحَقَهُمُ اللّهُ بِدَرَکِ الجَحیمِ . اللّهُمَّ العَنِ الَّذینَ کَذَّبوا رُسُلَکَ ، وهَدَموا کَعبَتَکَ ، وَاستَحَلّوا حَرَمَکَ ، وألحَدوا (8) فِی البَیتِ الحَرامِ ، وحَرَّفوا کِتابَکَ ، وسَفَکوا دِماءَ أهلِ بَیتِ نَبِیِّکَ ، وأظهَرُوا الفَسادَ فی أرضِکَ ، وَاستَذَلّوا عِبادَکَ المُؤمِنینَ . اللّهُمَّ فَضاعِف عَلَیهِمُ العَذابَ الأَلیمَ ، وَاجعَل لی لِسانَ صِدقٍ فی أولِیائِکَ المُصطَفَینَ ، وحَبِّب إلَیَّ مَشاهِدَهُم ، وألحِقنی بِهِم ، وَاجعَلنی مَعَهُم فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . ثُمَّ تَضَعُ یَدَکَ الیُسری عَلَی القَبرِ ، وأشِر بِیَدِکَ الیُمنی ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ ، إن لَم تَکُن (9) أدرَکتُ نُصرَتَکَ بِیَدی ، فَها أنَا ذا وافِدٌ إلَیکَ بِنَصری ، قَد أجابَکَ سَمعی وبَصَری ، وبَدَنی ورَأیی وهَوایَ ، عَلَی التَّسلیمِ لَکَ ، ولِلخَلَفِ الباقی مِن بَعدِکَ ، وَالأَدِلّاءِ عَلَی اللّهِ مِن وُلدِکَ ، فَنُصرَتی لَکُم مُعَدَّهٌ ، حَتّی یَحکُمَ اللّهُ وهُوَ خَیرُ الحاکِمینَ . ثُمَّ ارفَع یَدَیکَ إلَی السَّماءِ ، وقُل : اللّهُمَّ إنّی أشهَدُ أنَّ هذَا القَبرَ قَبرُ حَبیبِکَ ، وصَفوَتِکَ مِن خَلقِکَ ، الفائِزِ بِکَرامَتِکَ ، أکرَمتَهُ بِالشَّهادَهِ ، وأعطَیتَهُ مَواریثَ الأَنبِیاءِ ، وجَعَلتَهُ حُجَّهً لَکَ عَلَی خَلقِکَ ، فَأَعذَرَ فِی الدَّعوَهِ ، وبَذَلَ مُهجَتَهُ فیکَ ؛ لِیَستَنقِذَ عِبادَکَ مِنَ الضَّلالَهِ وَالجَهالَهِ ، وَالعَمی وَالشَّکِّ وَالاِرتِیابِ ، إلی بابِ الهُدی وَالرَّشادِ . وأنتَ یا سَیِّدی بِالمَنظَرِ الأَعلی ، تَری ولا تُری ، وقَد توازَرَ عَلَیهِ فی [غَیرِ] (10) طاعَتِکَ مِن خَلقِکَ مَن غَرَّتهُ الدُّنیا ، وباعَ آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الأَوکَسِ ، وأسخَطَکَ وأسخَطَ رَسولَکَ عَلَیهِ السَّلامُ ، وأطاعَ مِن عِبادِکَ أهلَ الشِّقاقِ وَالنِّفاقِ ، وحَمَلَهَ الأَوزارِ ، المُستَوجِبینَ النّارَ ، اللّهُمَّ العَنهُم لَعنا وَبیلاً ، وعَذِّبهُم عَذابا ألیما .

.

1- .مَحَقَهُ : نقصه وأذهب برکته (المصباح المنیر : ص 565 «محق») .
2- .تَحَفّی به تَحَفِّیاً: بالَغَ فی إکرامِهِ. وأیضاً: اجتهَدَ . ولعلّ الصواب فی العباره: «وأنتَ مُحتَفٍ»؛ یقال: احتفی؛ أی مشی حافیاً (راجع : تاج العروس : ج 19 ص 330 و 331 «حفو»).
3- .الإخلاص : 1 .
4- .القدر : 1 .
5- .الحشر : 21 24 .
6- .المَقْتُ : أشَدّ البُغْض (النهایه : ج 4 ص 346 «مقت») .
7- .الجَدَث : القَبر (النهایه : ج 1 ص 243 «جدث») .
8- .ألْحَدَ فی دین اللّه : أی حَادَ عنه وعَدَلَ (الصحاح : ج 2 ص 534 «لحد») .
9- .فی بحار الأنوار : «یکن» . والظاهر أنّ الصواب : «أکن» .
10- .ما بین المعقوفین لیس فی المصدر ، وأثبتناه من تهذیب الأحکام ومصباح الزائر .



زیارت دهمالمزار الکبیر (1) :روی آوردن به مرقد ابا عبد اللّه الحسین که درودهای خدا بر او باد و شرط های آن : چون از کوفه یا جز آن ، بیرون آمدی و یا از خانه ات و یا هر جای دیگری ، به سوی مرقد حسین بن علی که درودهای خدا بر او باد ، روی آوردی ، بر همان سنّت هایی (آدابی) باش که چگونگی اش را پیش تر آوردیم ، مانند : سکوت کردن ، جز برای ذکر خدای متعال و دیگر سخن های پسندیده ، و دوری از بازی و سرگرمی ، و خوراک و نوشیدنی های لذیذ ، و بسنده کردن به قوت لا یموت . . . . ورود به کربلا و جایگاه فرود آمدن و غسل : هنگامی که به خواست خدا ، وارد سرزمین کربلا شدی ، در ساحل نهر عَلقَمه فرود بیا و سپس ، لباس سفرت را بکَن و در آن جا غسل مستحبّی زیارت کن و در دل ، چنین نیّت کن : «غسل مستحبّی زیارت حسین علیه السلام می کنم ، برای نزدیکی به خدا» و نیّت ، هم زمان با غسل باشد و هنگام غسل بگو : به نام و یاری خدا و در راه خدا و بر آیین پیامبر خدا صلی الله علیه و آله . خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و دلم را پاک ، عملم را پاکیزه ، و دیده ام را روشن کن و این غسل مرا ، پاک کننده ، نگهبان و شفا از هر درد و بیماری و آفت و آسیب و شرّ هر چیزی که از آن می ترسم ، قرار ده ، که تو بر هر کاری ، توانایی . خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و مرا از همه گناهان ، پاک کن ، و نیز از همه زشتکاری ها و خطاها ، و پیکر و دلم را از هر آفتی که به دینم آسیب می رساند ، پاکیزه گردان و عملم را خالص برای خودت قرار ده ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و او را گواه روزِ نیاز و فقر و بینوایی ام قرار ده ، که تو بر هر کاری ، توانایی . سوره قدر را نیز بخوان . چون از غسل فارغ شدی ، لباس های پاکیزه ات را به تن کن و به مرقد که بر مدفونش سلام ، روی بیاور ، با آرامش و وقار و پابرهنه ، (2) فروتن و خوار ، در حالی که «تکبیر» و «تحمید» و «تسبیح» می گویی و استغفار می کنی و بر محمّد و خاندان پاکش ، فراوانْ درود می فرستی . باب ورود به مرقد : هنگامی که به درگاهش رسیدی ، بِایست و چهار بار «تکبیر» بگو و سپس بگو : خدایا ! این ، جایگاهی است که مرا به آن ، بزرگ داشتی و شرافت بخشیدی . خدایا ! آنچه را به آن رغبت داشتم ، به من عطا کن ، بر پایه حقیقت ایمانم به تو و به پیامبرت که درود بر او باد . سپس ، پای راستت را پیش از پای چپت ، به درون می گذاری و می گویی : به نام و یاری خدا و در راه خدا و بر آیین پیامبر خدا صلی الله علیه و آله . خدایا ! مرا در جایگاهی مبارکْ جای ده ، که تو ، بهترین جای دهندگانی . آن گاه ، می روی تا داخل صحن شوی و چون داخل شدی ، چهار «تکبیر» بگو و به قبله ، رو کن و دستانت را بالا ببر و بگو : خدایا ! من به تو ، روی آوردم و به سوی تو ، بیرون آمدم و بر تو ، میهمان شده ام و به سوی خیر تو ، دست یازیده ام و با زیارت محبوب حبیبت ، به تو تقرّب جسته ام . خدایا ! به دلیل بدی من ، خیرت را از من ، دریغ مکن ، خدایا ! گناهانم را بیامرز و زشتکاری هایم را بپوشان و خطاهایم را بزُدای و نیکی هایم را بپذیر . سپس سوره «حمد» و «معوّذتین (دو سوره آخر قرآن ) » ، « قل هو اللّه أحد » ، « انّا أنزلناه » ، آیه الکرسی و آخر سوره «حشر» : « اگر این قرآن را بر کوهی فرو می فرستادیم ، بی تردید ، آن را از ترس خدا ، خاشع و شکافته می دیدی و این مثال ها را برای مردم می زنیم ، شاید بیندیشند . اوست خدایی که جز او معبودی نیست ، دانایِ نهان و آشکار است . او ، بخشنده و مهربان است . او خدایی است که جز او معبودی نیست ؛ فرمان روا ، پاک ، سلامت ، ایمنی بخش ، چیره ، عزّتمند ، بزرگ و صاحب عظمت است . منزّه است خداوند ، از آنچه شریکش قرار می دهند . اوست خداوندِ آفریدگار هستی بخش و صورتگر . نیکوترینِ نام ها از آنِ اوست و همه آنچه در آسمان ها و زمین است ، تسبیحگوی اوست ، و اوست عزّتمند حکیم » را می خوانی . و دو رکعت نماز تحیّت مرقد را می خوانی ، با این نیّت که در دل خود می گذرانی : «دو رکعت ، نماز مستحبّی مرقد برای نزدیکی به خدا می خوانم» . و چون نماز را به پایان بردی و تسبیح گفتی ، بگو : ستایش ، ویژه خدای یگانه در همه امور است ؛ آفریدگار خلق که هیچ چیزی از اُمورشان از او پنهان نمی مانَد ؛ دانا به هر چیز ، بدون آموزش . درودهای خدا و درودهای فرشتگان ، پیامبران ، فرستادگان و همه آفریده هایش ، و سلام او و سلام همه خلقش ، بر محمّد مصطفی و خاندانش ! ستایش ، ویژه خدایی است که با نعمت او ، اعمال شایسته ، کامل می شوند . ستایش ، ویژه خدایی است که بر من ، نعمت بخشید و فضیلت محمّد و خاندانش را به من شناسانْد . درود خدا بر او و ایشان و نیز رحمت و برکات او نثارشان باد ! خدایا ! تو بهترین کسی هستی که مردمان ، به سوی او آمده اند و بارها به سوی او بسته شده است و تو ای سَرور من ، بهترین کسی هستی که به سویش می آیند و زیارتش می کنند ، و برای هر آن که می آید ، رهاوردی نهاده ای . رهاورد مرا از زیارت قبر ولیّت و فرزند دختر پیامبرت و حجّت بر خلقت ، رهایی من از آتش [ دوزخ ] ، قرار ده . خدایا ! بر محمّد و خاندانش ، درود فرست و عملم را بپذیر و کوششم را مشکور بدار و بر حرکتم از [ نزد ]خانواده ام ، رحم کن ، بی آن که خدایا منّتی بر تو داشته باشم ؛ بلکه تو بر من منّت داری که راهی به سوی زیارت ولیّت برای من ، قرار دادی و فضیلت او را به من شناساندی و مرا حفظ کردی تا به آن رساندی . خدایا ! من ، نزد تو آمده ام و تو را آرزو کرده ام . آرزویم را بر باد مده و امیدم را ناامید مکن و این حرکتم را ، کفّاره گناهان پیشین من ، قرار ده و نیز رضایتی که با آن ، نیکی هایم را دوچندان کنی ، و سبب دستیابی به مطلوب هایم ، و راهی برای بر آورده شدن حاجت هایم ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و کوششم را مشکور دار و گناهم را آمرزیده و عملم را پذیرفته و دعایم را مستجاب دار ، که تو بر هر کاری ، توانایی . خدایا ! من ، تو را خواسته ام . تو هم مرا بخواه . به تو روی آورده ام . از من ، روی مگردان . تو را قصد کرده ام . از من ، بپذیر ، و اگر از من ناخشنودی ، از من راضی شو . بر گریه و زاری ام به درگاه تو ، رحم کن و مرا ناکام مگردان . باب سخن گفتن به هنگام دیدن قبر : سپس می روی تا قبر را می بینی . هنگامی که آن را دیدی ، چهار «تکبیر» بگو و رو به روی آن ، در حالی که قبله را پشت سر گرفته ای ، بگو : خدایا ! تو سلامی و سلام ، از توست و سلام ، به تو باز می گردد ، ای دارای شُکوه و جلال ! سلام بر پیامبر خدا ، امین خدا بر وحی و کارهای بزرگش ، پایان دهنده گذشته و گشاینده آینده ، و بر همه اینها ، چیره ! بر او سلام و رحمت و برکات خدا باد ! سلام بر امیر مؤمنان ، بنده خدا و برادر پیامبرش ، رامردِ بزرگ ، جدا کننده سِترگ [ حق از باطل ] ، سَرور مسلمانان ، پیشوای پرهیزگاران ، رهبر روسِپیدان ! سلام بر حسن و حسین ، دو سَرور جوانان بهشتی ، از میان همه مردم ! سلام بر پیشوایان ره یافته راه هدایت ! سلام بر طاهره صدّیقه ، فاطمه ، سَرور زنان جهانیان ! سلام بر فرشتگان فرود آینده خدا ! سلام بر فرشتگان صف کشیده خدا ! سلام بر فرشتگان نشاندار خدا ! سلام بر فرشتگان زائر [ حسین علیه السلام ] ! سلام بر فرشتگانی که به اذن خدا در این مرقد شریف ، اقامت گُزیده اند ! باب سخن گفتن هنگام ایستادن بر سر قبر : آن گاه ، برو تا بر [ سر ] قبر بِایستی . هنگامی که ایستادی ، به مقدار و شکل معمول ، رو به آن باش و بگو : سلام بر تو ، ای وارث آدم ، برگزیده خدا ! سلام بر تو ، ای وارث نوح ، پیامبر خدا ! سلام بر تو ، ای وارث ابراهیم ، دوست خدا ! سلام بر تو ، ای وارث موسی ، هم سخن خدا ! سلام بر تو ، ای وارث عیسی ، روح خدا ! سلام بر تو ، ای وارث محمّد ، حبیب خدا ! سلام بر تو ، ای وارث وصیّ پیامبر خدا ! سلام بر تو ، ای وارث حسنِ پسندیده ! سلام بر تو ، ای شهید راستین ! سلام بر تو ، ای وصیّ نیکوکار پرهیزگار ! سلام بر تو و بر روح هایی که گِرداگردِ تو جای گرفته اند و در کنار تو بنشسته اند ! سلام بر فرشتگان خدا که گرداگردِ تو هستند ! گواهی می دهم که تو ، نماز بر پا داشتی و زکات پرداختی و امر به معروف و نهی از منکر کردی و کتاب خدا را آن گونه که باید ، تلاوت کردی و در راه خدا ، آن گونه که باید ، جهاد کردی و بر آزار در کنار آن ، شکیب ورزیدی و مخلصانه ، عبادت کردی تا اَجَلت در رسید . خدا ، لعنت کند امّتی را که به تو ، ستم کردند ، و امّتی را که با تو جنگیدند ، و امّتی را که تو را کُشتند و امّتی را که ضدّ تو [ دشمنانت را ] یاری دادند ، و امّتی را که تو را وا نهادند ، و امّتی را که تو را دعوت کردند و آن گاه ، اجابتت نکردند ، و امّتی را که خبر این به آنها رسید و به آن ، خشنود شدند . خدا ، آنان را به طبقه پست دوزخ ، بپیوندد ! خدایا ! کسانی را که پیامبرانت را تکذیب کردند و کعبه ات را ویران ساختند و حَرَمت را حلال شمردند و در مسجد الحرام ، الحاد ورزیدند و کتابت را تحریف کردند و خون خاندان پیامبرت را ریختند و تباهی را در زمینت ، آشکار ساختند و بندگان مؤمنت را خوار نمودند ، لعنت کن ! خدایا ! عذاب دردناک را بر ایشان ، دوچندان کن و مرا میان دوستان برگزیده ات ، نیک نام گردان و مرقدهایشان را محبوبِ من کن . مرا به آنان بپیوند و مرا همراه آنان ، در دنیا و آخرت ، قرار ده ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! سپس ، دست چپت را بر قبر می گذاری و با دست راستت ، اشاره می کنی و می گویی : سلام بر تو ، ای فرزند پیامبر خدا ! اگر نتوانستم با دستم ، تو را یاری دهم ، این منم که اکنون برای عرضه یاری ام نزد تو آمده ام . گوش و دیده ام ، پیکر و اندیشه و خواستم ، تو را اجابت کرده اند و در برابر تو و جانشینان ماندگارت پس از تو ، و راه نمایان به سوی خدا از نسل تو ، تسلیم اند . یاری ام ، برایتان آماده است تا خداوند ، حکم کند ، که او بهترینِ حکم کنندگان است . سپس ، دستانت را به سوی آسمان ، بالا ببر و بگو : خدایا ! گواهی می دهم که این قبر ، قبر حبیب تو و برگزیده خلق توست ؛ کامیاب به کرامتت که با شهادت ، بزرگش داشتی و میراث پیامبران را به او عطای کردی و او را حجّت بر خلق خود ، قرار دادی که در تبلیغ و فراخوانی ، جای عذری باقی ننهاد و خونش را در راه تو داد تا بندگانت را از گم راهی و نابخردی بِرَهاند و از کوردلی و شک و دودلی ، به درگاه هدایت و ره یافتگی در آورد . و تو ای سَرور من ، از بالاترین دیدگاه ، می بینی و دیده نمی شوی و کسانی از خلقت ، که فریفته دنیا شدند ، بدون فرمانی از سوی تو ، بر ضدّ او یاری دادند و آخرتشان را به پایین ترین بها ، فروختند و تو و پیامبرت صلی الله علیه و آله را ناخشنود کردند و از بندگان منافق و تفرقه افکن و بر دوش کِشندگان گناه و سزامندان آتش ، اطاعت کردند . خدایا ! آنان را به شدّت ، لعنت کن و عذابی دردناک به آنها بچشان .

.

1- .در بحار الأنوار ، آمده است : شیخ مفید و نویسنده کتاب المزار رحمهما اللّه گفته اند : «زیارت دیگری برای او با نقل دیگری آمده است که مقیّد به وقتی نیست و چون به خواست خدا ، وارد سرزمین کربلا شدی...» و در مصباح الزائر ، آمده است : «هنگامی که اراده زیارت او که درودهای خدا بر او باد ، کردی و رو به او آوردی ، آداب سفر را که پیش تر گذشت ، به جای آور و چون به فرات رسیدی ، بگو : خدایا ... . سپس غسل می کنی و هنگام غسل می گویی : به نام و یاری خدا و در راه خدا و بر آیین محمّد ، پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ... » .
2- .در متن عربی حدیث ، «مُتَحَفٍّ» آمده که به معنای کوشا و مبالغه کننده در تکریم است ؛ ولی ما مطابق نسخه دیگری که در پانوشت آمده ، معنا کردیم . م .


ثُمَّ حُطَّ یَدَکَ الیُسری وأشِر بِالیُمنی مِنهُما إلَی القَبرِ ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکَ یا وارِثَ الأَنبِیاءِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا وَصِیَّ الأَوصِیاءِ ، السَّلامُ عَلَیکَ وعَلی آلِکَ وذُرِّیَّتِکَ الَّذینَ حَباهُمُ اللّهُ بِالحُجَجِ البالِغَهِ ، وَالنّورِ وَالصِّراطِ المُستَقیمِ . بِأَبی أنتَ واُمّی ، ما أجَلَّ مُصیبَتَکَ وأعظَمَها عِندَ اللّهِ ! وما أجَلَّ مُصیبَتَکَ وأعظَمَها عِندَ رَسولِ اللّهِ ! وما أجَلَّ مُصیبَتَکَ وأعظَمَها عِندَ أنبِیاءِ اللّهِ ! وما أجَلَّ مُصیبَتَکَ وأعظَمَها عِندَ شیعَتِکَ خاصَّهً ! بِأَبی أنتَ واُمّی یَابنَ رَسولِ اللّهِ ، أشهَدُ أنَّکَ کُنتَ نورا فِی الظُّلُماتِ ، وأشهَدُ أنَّکَ حُجَّهُ اللّهِ وأمینُهُ ، وخازِنُ عِلمِهِ ووَصِیُّ نَبِیِّهِ ، وأشهَدُ أنَّکَ قَد بَلَّغتَ ونَصَحتَ ، وصَبَرتَ عَلَی الأَذی فی جَنبِهِ . وأشهَدُ أنَّکَ قَد قُتِلتَ وحُرِمتَ ، وغُصِبتَ وظُلِمتَ ، وأشهَدُ أنَّکَ قَد جُحِدتَ وَاهتُضِمتَ (1) ، وصَبَرتَ فی ذاتِ اللّهِ ، وأنَّکَ قَد کُذِّبتَ ودُفِعتَ عَن حَقِّکَ ، واُسیءَ إلَیکَ فَاحتَمَلتَ . وأشهَدُ أنَّکَ الإِمامُ الرّاشِدُ الهادی ، هَدَیتَ وقُمتَ بِالحَقِّ وعَمِلتَ بِهِ ، وأشهَدُ أنَّ طاعَتَکَ مُفتَرَضَهٌ ، وقَولَکَ الصِّدقُ ، ودَعوَتَکَ الحَقُّ ، وأنَّکَ دَعَوتَ إلَی الحَقِّ ، وإلی سَبیلِ رَبِّکَ بِالحِکمَهِ وَالمَوعِظَهِ الحَسَنَهِ ، فَلَم تُجَب ، وأمَرتَ بِطاعَهِ اللّهِ فَلَم تُطَع ، وأشهَدُ أنَّکَ مِن دَعائِمِ الدّینِ وعَمودِهِ ، ورُکنِ الأَرضِ وعِمادِها . وأشهَدُ أنَّکَ وَالأَئِمَّهَ مِن أهلِ بَیتِکَ کَلِمَهُ التَّقوی ، وبابُ الهُدی ، وَالعُروَهُ الوُثقی ، وَالحُجَّهُ عَلی أهلِ الدُّنیا ، واُشهِدُ اللّهَ ومَلائِکَتَهُ ، وأنبِیاءَهُ ورُسُلَهُ ، واُشهِدُکُم أنّی بِکُم مُؤمِنٌ ولَکُم تابِعٌ ، فی ذاتِ نَفسی ، وشَرایِعِ دینی ، وخَواتیمِ عَمَلی ، ومُنقَلَبی إلی رَبّی . وأشهَدُ أنَّکَ قَد أدَّیتَ عَنِ اللّهِ وعَن رَسولِهِ صادِقا ، وقُلتَ أمینا ، ونَصَحتَ للّهِِ ولِرَسولِهِ مُجتَهِدا ، ومَضَیتَ عَلی یَقینٍ ، لَم تُؤثِر ضَلالاً عَلی هُدیً ، ولَم تَمِل مِن حَقٍّ إلی باطِلٍ ، فَجَزاکَ اللّهُ عَن رَعِیَّتِکَ خَیرا ، وصَلَّی اللّهُ عَلَیکَ صَلاهً لا یُحصیها غَیرُهُ ، وعَلَیکَ السَّلامُ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ . اللّهُمَّ إنّی اُصَلّی عَلَیهِ کَما صَلَّیتَ عَلَیهِ ، وصَلّی عَلَیهِ مَلائِکَتُکَ وأنبِیاؤُکُ ورُسُلُکَ ، وأمیرُ المُؤمِنینَ وَالأَئِمَّهُ أجمَعونَ ، صَلاهً کَثیرَهً مُتَتابِعَهً مُتَرادِفَهً یَتبَعُ بَعضُها بَعضا ، فی مَحضَرِنا هذا وإذا غِبنا ، وعَلی کُلِّ حالٍ ، صَلاهً لَا انقِطاعَ لَها وَلا نَفادَ . اللّهُمَّ بَلِّغ روحَهُ وجَسَدَهُ فی ساعَتی هذِهِ ، وفی کُلِّ ساعَهٍ ، تَحِیَّهً مِنّی کَثیرَهً وسَلاما ، آمَنّا بِاللّهِ وَحدَهُ ، وَاتَّبَعنَا الرَّسولَ فَاکتُبنا مَعَ الشّاهِدینَ . السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ ، أتَیتُکَ بِأَبی أنتَ واُمّی زائِرا وافِدا إلَیکَ ، مُتَوَجِّها بِکَ إلی رَبِّکَ ورَبّی ؛ لِیُنجِحَ لی بِکَ حَوائِجی ، ویُعطِیَنی بِکَ سُؤلی ، فَاشفَع لی عِندَهُ ، وکُن لی شَفیعا ، فَقَد جِئتُکَ هارِبا مِن ذُنوبی ، مُتَنَصِّلاً (2) إلی رَبّی مِن سَیِّئِ عَمَلی ، راجِیا فی مَوقِفی هذَا الخَلاصَ مِن عُقوبَهِ رَبّی ، طامِعا أن یَستَنقِذَنی رَبّی بِکَ مِنَ الرَّدی . (3) أتَیتُکَ یا مَولایَ وافِدا إلَیکَ ، إذ رَغِبَ عَن زِیارَتِکَ أهلُ الدُّنیا ، وإلَیکَ کانَت رِحلَتی ، ولَکَ عَبرَتی وصَرخَتی ، وعَلَیکَ أسَفی ، ولَکَ نَحیبی وزَفرَتی ، وعَلَیکَ تَحِیَّتی وسَلامی ، ألقَیتُ رِحلَتی بِفِنائِکَ ، مُستَجیرا بِکَ وبِقَبرِکَ مِمّا أخافُ مِن عَظیمِ جُرمی ، وأتَیتُکَ زائِرا ، ألتَمِسُ ثَباتَ القَدَمِ فِی الهِجرَهِ إلَیکَ . وقَد تَیَقَّنتُ أنَّ اللّهَ جَلَّ ثَناؤُهُ بِکُم یُنَفِّسُ الهَمَّ ، وبِکُم یَکشِفُ الکَربَ ، وبِکُم یُباعِدُنا عَن نائِباتِ الزَّمانِ الکَلِبِ ، وبِکُم فَتَحَ اللّهُ وبِکُم یَختِمُ ، وبِکُم یُنَزِّلُ الغَیثَ ، وبِکُم یُنَزِّلُ الرَّحمَهَ ، وبِکُم یُمسِکُ الأَرضَ أن تَسیخَ بِأَهلِها ، وبِکُم یُثَبِّتُ اللّهُ جِبالَها عَلی مَراتِبِها . وقَد تَوَجَّهتُ إلی رَبّی بِکَ یا سَیِّدی فی قَضاءِ حَوائِجی ، ومَغفِرَهِ ذُنوبی ، فَلا أخیبَنَّ مِن بَینِ زُوّارِکَ ، فَقَد خَشیتُ ذلِکَ إن لَم تَشفعَ لی ، ولا یَنصَرِفَنَّ زُوّارُکَ یا مَولایَ بِالعَطاءِ وَالحِباءِ ، وَالخَیرِ وَالجَزاءِ ، وَالمَغفِرَهِ وَالرِّضا ، وأنصَرِفُ مَجبوها بِذُنوبی ، مَردودا عَلَیَّ عَمَلی ، قَد خُیِّبتُ لِما سَلَفَ مِنّی . فَإِن کانَت هذِهِ حالی ، فَالوَیلُ لی ما أشقانی وأخیَبَ سَعیی ، وفی حُسنِ ظَنّی بِرَبّی وبِنَبِیّی ، وبِکَ یا مَولایَ ، وبِالأَئِمَّهِ مِن ذُرِّیَّتِکَ ساداتی ، أن لا أخیبَ ، فَاشفَع لی إلی رَبّی ؛ لِیُعطِیَنی أفضَلَ ما أعطی أحَدا مِن زُوّارِکَ ، وَالوافِدینَ إلَیکَ ، ویَحبُوَنی ویُکرِمَنی ویُتحِفَنی بِأَفضلِ ما مَنَّ بِهِ عَلی أحَدٍ مِن زُوّارِکَ وَالوافِدینَ إلَیکَ . ثُمَّ ارفَع یَدَیکَ إلَی السَّماءِ وقُل : اللّهُمَّ قَد تَری مَکانی ، وتَسمَعُ کَلامی ، وتَری مَقامی وتَضَرُّعی ، ومَلاذی بِقَبرِ وَلِیِّکَ وحُجَّتِکَ وَابنِ نَبِیِّکَ ، وقَد عَلِمتَ یا سَیِّدی حَوائِجی ، ولا یَخفی عَلَیکَ حالی . وقَد تَوَجَّهتُ إلَیکَ بِابنِ رَسولِکَ ، وحُجَّتِکَ وأمینِکَ ، وقَد أتَیتُکَ مُتَقَرِّبا بِهِ إلَیکَ وإلی رَسولِکَ ، فَاجعَلنی بِهِ عِندَکَ وَجیها فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ومِنَ المُقَرَّبینَ ، وأعطِنی بِزِیارَتی أمَلی ، وهَب لی مُنایَ ، وتَفَضَّل عَلَیَّ بِشَهوَتی ورَغبَتی ، وَاقضِ لی حَوائِجی ، ولا تَرُدَّنی خائِبا ، ولا تَقطَع رَجائی ، ولا تُخَیِّب دُعائی ، وعَرِّفنِی الإِجابَهَ فی جَمیعِ ما دَعَوتُکَ مِن أمرِ الدّینِ وَالدُّنیا وَالآخِرَهِ . وَاجعَلنی مِن عِبادِکَ الَّذینَ صَرَفتَ عَنهُمُ البَلایا وَالأَمراضَ ، وَالفِتَنَ واَلأَعراضَ ، مِنَ الَّذینَ تُحییهِم فی عافِیَهٍ ، وتُمیتُهُم فی عافِیَهٍ ، وتُدخِلُهُمُ الجَنَّهَ فی عافِیَهٍ ، وتُجیرُهُم مِنَ النّارِ فی عافِیَهٍ ، ووَفِّق لی بِمَنٍّ مِنکَ صَلاحَ ما اُؤَمِّلُ فی نَفسی وأهلی ، ووُلدی وإخوانی ومالی ، وجَمیعِ ما أنعَمتَ بِهِ عَلَیَّ ، یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . ثُمَّ انکَبَّ عَلَی القَبرِ ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکَ یا حُجَّهَ اللّهِ وأمینَهُ ، وخَلیفَتَهُ فی عِبادِهِ ، وخازِنَ عِلمِهِ ، ومُستَودَعَ سِرِّهِ ، بَلَّغتَ عَنِ اللّهِ ما اُمِرتَ بِهِ ، ووَفَیتَ وأوفَیتَ ، ومَضَیتَ عَلی یَقینٍ شَهیدا وشاهِدا ومَشهودا ، صَلَواتُ اللّهِ ورَحمَتُهُ عَلَیکَ . أنَا یا مَولایَ وَلِیُّکَ ، اللّائِذُ بِکَ فی طاعَتِکَ ، ألتَمِسُ ثَباتَ القَدَمِ فِی الهِجرَهِ عِندَکَ ، وکَمالَ المَنزِلَهِ فِی الآخِرَهِ بِکَ ، أتَیتُکَ بِأَبی أنتَ واُمّی ونَفسی ومالی ووُلدی زائِرا ، وبِحَقِّکَ عارِفا ، مُتَّبِعا لِلهُدَی الَّذی أنتَ عَلَیهِ ، موجِبا لِطاعَتِکَ ، مُستَیقِنا فَضلَکَ ، مُستَبصِرا بِضَلالَهِ مَن خالَفَکَ ، عالِما بِهِ ، مُتَمَسِّکا بِوِلایَتِکَ ووِلایَهِ آبائِکَ وذُرِّیَّتِکَ الطّاهِرینَ ، ألا لَعَنَ اللّهُ اُمَّهً قَتَلَتکُم وخالَفَتکُم ، وشَهِدَتکُم فَلَم تُجاهِد مَعَکُم ، وغَصَبَتکُم حَقَّکُم . أتَیتُکَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ مَکروبا ، وأتَیتُکَ مَغموما ، وأتَیتُکَ مُفتَقِرا إلی شَفاعَتِکَ ، ولِکُلِّ زائِرٍ حَقٌّ عَلی مَن أتاهُ ، وأنَا زائِرُکَ ومَولاکَ وضَیفُکَ ، النّازِلُ بِکَ ، وَالحالُّ بِفِنائِکَ ، ولی حَوائِجُ مِن حَوائِجِ الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، بِکَ أتَوَجَّهُ إلَی اللّهِ فی نُجحِها وقَضائِها ، فَاشفَع لی عِندَ رَبِّکَ ورَبّی فی قَضاءِ حَوائِجی کُلِّها ، وقَضاءِ حاجَتِی العُظمَی الَّتی إن أعطانیها لَم یَضُرَّنی ما مَنَعَنی ، وإن مَنَعَنیها (4) لَم یَنفَعنی ما أعطانی ؛ فَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ ، وَالدَّرَجاتِ العُلی ، وَالمِنَّهِ عَلَیَّ بِجَمیعِ سُؤلی ورَغبَتی ، وشَهَواتی وإرادَتی ومُنایَ ، وصَرفِ جَمیعِ المَکروهِ وَالمَحذورِ عَنّی ، وعَن أهلی ووُلدی وإخوانی ومالی ، وجَمیعِ ما أنعَمَ عَلَیَّ ، وَالسَّلامُ عَلَیکَ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ . ثُمَّ ارفَع رَأسَکَ وقُل : الحَمدُ للّهِِ الَّذی جَعَلَنی مِن زُوّارِ ابنِ نَبِیِّهِ ، ورَزَقَنی مَعرِفَهَ فَضلِهِ ، وَالإِقرارَ بِحَقِّهِ ، وَالشَّهادَهَ بِطاعَتِهِ ، «رَبَّنَا ءَامَنَّا بِمَا أَنزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاکْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ» . (5) السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ ، لَعَنَ اللّهُ قاتِلیکَ ، ولَعَنَ اللّهُ خاذِلیکَ ، ولَعَنَ اللّهُ سالِبیکَ ، ولَعَنَ مَن رَماکَ ، ولَعَنَ مَن طَعَنَکَ ، ولَعَنَ المُعینینَ عَلَیکَ ، ولَعَنَ السّائِرینَ إلَیکَ ، ولَعَنَ مَن مَنَعَکَ شُربَ ماءِ الفُراتِ ، ولَعَنَ مَن دَعاکَ وغَشَّکَ وخَذَلَکَ ، ولَعَنَ اللّهُ ابنَ آکِلَهِ الأَکبادِ ، ولَعَنَ اللّهُ ابنَهُ الَّذی وَتَرَکَ . ولَعَنَ اللّهُ أعوانَهُم وأتباعَهُم ، وأنصارَهُم ومُحِبّیهِم ، ومَن أسَّسَ لَهُم ، وحَشَا اللّهُ قُبورَهُم نارا ، وَالسَّلامُ عَلَیکَ بِأَبی أنتَ واُمّی ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ .

.

1- .هَضَمَهُ حَقَّهُ واهْتَضَمَهُ : إذا ظلمه وکسر علیه حقّه (الصحاح : ج 5 ص 2059 «هضم») .
2- .تَنَصَّلَ : أی تَبَرّأ (الصحاح : ج 5 ص 1831 «نصل») .
3- .الرَّدَی : الهلاک (النهایه : ج 2 ص 216 «ردا») .
4- .فی المصدر : «منعتنیها»، والتصویب من بحار الأنوار والمصادر الاُخری .
5- .آل عمران : 53 .



آن گاه ، دست چپت را پایین بیاور و با دست راستت ، به قبر اشاره کن و بگو : سلام بر تو ، ای وارث پیامبران ! سلام بر تو ، ای وصیّ وصیّان ! سلام بر تو و بر خاندانت و بر نسل تو که خداوند به آنان ، حجّت های رسا و نور و راه راست را عطای ویژه داد . پدر و مادرم فدایت ! چه قدر مصیبت تو نزد خداوند ، بزرگ و سنگین است ! چه قدر مصیبت تو نزد پیامبر خدا ، بزرگ و سنگین است ! چه قدر مصیبت تو نزد پیامبران خدا ، بزرگ و سنگین است ! چه قدر مصیبت تو بویژه نزد پیروانت ، بزرگ و سنگین است ! پدر و مادرم فدایت باد ، ای فرزند پیامبر خدا ! گواهی می دهم که تو ، نوری در تاریکی ها بودی و گواهی می دهم که تو ، حجّت و امین خدا و خزانه دار دانش او و وصیّ پیامبرش بودی . گواهی می دهم که تو ، [ پیام خدا را ] رساندی و خیرخواهی نمودی و بر آزار دیدن در راهش ، شکیب ورزیدی . و گواهی می دهم که تو ، کُشته شدی و محروم گشتی و حقّت غصب گردید و مظلوم واقع شدی . گواهی می دهم که تو را انکار کردند و در حقّت ، ستم کردند و برای خودِ خدا شکیبایی کردی ، و تکذیب شدی و از حقّت رانده شدی . به تو بدی شد و تو ، تحمّل کردی . و گواهی می دهم که تو ، امام ره یافته راه نمایی . ره نمودی و به حق ، قیام کردی و به آن ، عمل نمودی . گواهی می دهم که اطاعت از تو ، واجب است و سخنت ، راست و دعوتت ، حق است . به سوی حق خواندی و با حکمت و اندرز نیکو ، به راه خدایت ، فرا خواندی ؛ امّا پاسخت را ندادند . به اطاعت از خدا ، فرمان دادی ؛ امّا اطاعتت نکردند . گواهی می دهم که تو ، از ستون های دین و عمود آن هستی ، و پایه زمین و ستون آن هستی . گواهی می دهم که تو و امامان از خاندانت ، گُل واژه پرهیزگاری ، درِ هدایت ، رشته محکم و حجّت بر اهل دنیا هستید . خدا و فرشتگانش را گواه می گیرم و نیز پیامبران و فرستادگانش و شما را گواه می گیرم که من ، به شما ایمان دارم و پیرو شما هستم ، با تمام وجود و همه اعتقادم و تا فرجام کارهایم و بازگشتم به سوی پروردگارم . و گواهی می دهم که تو ، از جانب خدا و پیامبرش ، صادقانه ادا کردی و امانتدارانه سخن گفتی و تلاشگرانه ، برای خدا و پیامبرش ، خیرخواهی کردی و با یقین ، درگذشتی . گم راهی را بر هدایت ، مقدّم نداشتی و از حق به باطل نگراییدی . خداوند ، از جانب پیروانت به تو جزای خیر دهد و چنان درودی بر تو فرستد که کسی جز او ، آن را شماره نتواند کرد . بر تو سلام و رحمت و برکات خدا باد ! خدایا ! بر او درود می فرستم ، همان گونه که تو ، فرشتگان ، پیامبران ، فرستادگانت و نیز امیر مؤمنان و امامان ، همگی بر او درود فرستادند ؛ درودی فراوان ، پی در پی و پشت سرِ هم و یکی پس از دیگری ، در این جا که حاضریم و هر گاه که غایبیم و بر هر حال ؛ درودی بی گُسست و بی پایان ! خدایا ! از جانب من ، درودی فراوان ، همراه سلام به روح و پیکر او برسان ، در این ساعت و در هر زمان دیگر . به خدای یگانه ، ایمان آوردیم و از پیامبر ، پیروی کردیم . ما را همراه گواهان بنویس . سلام بر تو ، ای فرزند پیامبر خدا ! نزد تو که پدر و مادرم فدایت ، برای زیارت ، میهمان شده ام . به تو و پروردگار تو و خودم ، روی آورده ام تا حاجت هایم را بر آورد و درخواستم را عطا کند . پس نزد او ، شفیع من باش و شفاعتم کن که برای گریز از گناهانم ، نزد تو آمده ام ، بیزار از زشتکاری هایم و با ایستادنم در این جا ، امیدوار به رهایی از مجازات پروردگارم و طمعکار به نجات یافتنم از هلاکت به دستِ پروردگارم . مولای من ! به میهمانی ات آمده ام ، هنگامی که دنیادوستان ، از زیارتت روی گردانده اند . به سوی تو بار بسته ام و اشک و ناله ام برای تو ، و اندوهم بر تو ، و گریه و آهم به خاطر تو ، و درود و سلامم بر توست . در صحنِ تو ، بار انداخته ام و از بیم گناهان بزرگم ، به تو و مزارت ، پناه آورده ام و به زیارتت آمده ام . [ از خدا ]پایداری در هجرت به سوی تو را می طلبم و یقین دارم که خداوند که ثنایش بِشکوه باد به وسیله شما ، اندوه را می زُداید و سختی را می گشاید و به وسیله شما ، ما را از گزند پیشامدهای روزگار ، دور می دارد و با شما ، آغاز می کند و با شما به پایان می بَرَد ، با شما باران را فرو می فرستد و با شما رحمت را فرود می آورد و زمین را از فرو بردن ساکنانش ، نگاه می دارد و کوه هایش را بر جای خود ، استوار می دارد . سَرور من ! برای بر آورده شدن حاجت هایم و آمرزشِ گناهانم ، با تو به سوی پروردگارم روی آورده ام . میان زائرانت ، مرا ناکام مگذار که اگر شفاعتم نکنی ، از آن (ناکامی) می ترسم و از این که زائرانت ای مولای من ، با عطایا و بخشش و خیر و پاداش و آمرزش و خشنودی ، باز گردند و من ، دست رد به سینه ام خورده ، با عملی نپذیرفته ، و به خاطر گذشته هایم ، محرومْ باز گردم . اگر این ، حال من است ، وای بر من که چه قدر بدبختم و بی بهره از تلاشم ؛ ولی به خدایم ، پیامبرم و به تو ای مولای من و امامان و سَرورانم از نسل تو ، خوش گمانم که محروم نمی شوم . پس نزد خدایم ، مرا شفاعت کن تا بهترین عطایی را که به زائران و میهمانان تو می دهد ، به من بدهد و به من ببخشد و گرامی ام بدارد و بهترین دستاوردی را که به زائران و میهمانان تو منّت می نهد ، ارمغان من گردانَد . سپس ، دستانت را به سوی آسمان ، بالا ببر و بگو : خدایا ! جایم را می بینی و سخنم را می شنوی و جایگاهم و گریه و زاری ام را می بینی و پناه آوردنم به قبر ولیّت و حجّتت و فرزند پیامبرت را می بینی و ای سَرور من ، حاجت های مرا می دانی و حالم از تو ، پوشیده نیست . ای خدا ! با فرزند پیامبرت ، حجّتت و امینت ، به تو روی کرده ام و با او ، برای نزدیکی جستن به تو و پیامبرت آمده ام . مرا با او در دنیا و آخرت ، نزد خودت ، آبرومند و از مقرّبان ، قرار ده و با زیارتم ، آرزویم را عطا کن و آنچه را امید دارم ، به من ببخش و خواسته و موردِ علاقه ام را به من عنایت کن و حاجت هایم را برایم برآورده گردان و مرا ، ناامید باز مگردان و امیدم را مبُر و دعایم را ناکام مکن و اجابت همه خواسته های دینی و دنیایی و آخرتی ام را به من بشناسان و مرا از آن دسته از بندگانت قرار ده که بلاها و بیماری ها ، فتنه ها و حادثه ها را از ایشان ، برگرداندی ؛ کسانی که زندگی شان را در عافیت ، و مرگشان را نیز در عافیت ، قرار می دهی و با عافیت ، آنها را به بهشت ، در می آوری و عافیت مندانه ، از آتش ، پناهشان می دهی . بر من منّت بگذار و مرا به صلاح آنچه در باره خودم ، خانواده ام ، فرزندانم ، برادرانم ، دارایی ام و همه آنچه به آن بر من نعمت داده ای ، موفّق بدار ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! سپس ، خود را بر روی قبر بینداز و بگو : سلام بر تو ، ای حجّت و امین خدا ، جانشین او میان بندگانش ، خزانه دار علمش و گنجینه رازش ! آنچه را از سوی خدا بِدان فرمان یافته بودی ، رساندی و وفا کردی و کامل نمودی و با یقین ، شهید و شاهد و مشهود گشتی . درودهای خدا و رحمت او بر تو باد ! ای مولای من ! من ، دوستدار تو هستم و در اطاعت تو ، به تو پناهنده ام . استوارگامی را در هجرت به نزد تو و منزلت کامل را در آخرت ، به همراه تو می طلبم . پدر و مادرم ، خودم ، جان ، مال و فرزندم ، فدایت باد ! با شناخت حقّت ، به زیارتت آمده ام ؛ دنباله رو هدایتی که تو بر آنی ، واجب داننده اطاعتت ، با یقین به فضیلتت ، بینا به گم راهی مخالفانت ، دانا به آن و چنگ زننده به ولایتت و ولایت پدرانت و فرزندان پاکت . هان ! خدا ، لعنت کند کسانی را که شما را کُشتند و با شما ، مخالفت کردند و پیش شما بودند ؛ امّا در کنار شما نجنگیدند و حقّتان را غصب کردند ! ای فرزند پیامبر خدا ! گرفتار و غم زده ، نزد تو آمده ام و نیازمند به شفاعتت ، بر تو در آمده ام . برای هر زائری ، بر گردن آن که به زیارتش آمده ، حقّی است و من ، زائر و دلْ بسته و میهمان تو هستم . بر تو فرود آمده ام و به گردِ تو جای گرفته ام . من ، حاجت های دنیایی و آخرتی دارم و با تو به خدا ، رو می آورم تا آنها را روا و برآورده کند . نزد پروردگارت و پروردگار من ، شفیع من شو تا همه آن حاجت ها را بر آورَد و نیز بزرگ ترین حاجتم را ، که اگر برایم برآورده کند و هیچ چیز دیگری هم ندهد ، زیانی به من نمی رسد و اگر از من دریغ دارد ، هر چه هم به من بدهد ، سودی برایم ندارد : رهایی ام از آتش ، درجات والا ، منّت نهادن بر من در همه درخواست ها و رغبت ها و خواسته ها و مطلوب ها و آرزوهایم ، و گرداندن همه ناخوشی و خطرها از من ، خانواده ام ، فرزندانم ، برادرانم ، دارایی ام و همه نعمت هایی که به من داده است . سلام و رحمت و برکات خدا بر تو باد ! سپس ، سرت را بالا ببر و بگو : ستایش ، ویژه خدایی است که مرا از زائران فرزند پیامبرش قرار داد و به من ، شناخت فضیلت او و اقرار به حقّ او و گواهی به اطاعتش را روزی نمود . « خدایا ! به آنچه فرو فرستادی ، ایمان آوردیم و از پیامبر ، پیروی کردیم . پس ما را در زمره گواهان بنویس » . سلام بر تو ، ای فرزند پیامبر خدا ! خدا ، قاتلانت را لعنت کند ! خدا ، وا گذارندگان تو را لعنت کند ! خدا ، برهنه کنندگان تو را لعنت کند ! خدا ، تیراندازان به سوی تو را لعنت کند ! خدا ، نیزه زنندگان به تو را لعنت کند ! خدا ، یاری دهندگان بر ضدّ تو را لعنت کند ! خدا ، حرکت کنندگان به سوی تو را لعنت کند ! خدا ، جلو گیرندگان تو را از نوشیدن آب فرات ، لعنت کند ! خدا ، کسانی را که تو را دعوت کردند و فریب دادند و سپس رهایت نمودند ، لعنت کند ! خدا ، فرزند [ هند ] جگرخوار را لعنت کند ! و خدا ، پسر او را نیز لعنت کند که خون تو را ریخت ! خدا ، یاوران و پیروان ، یاری دهندگان و دوستدارانِ ایشان را لعنت کند ، و نیز هر کس را که برایشان این کار را بنیاد نهاد ! خدا ، گورهایشان را از آتش [ دوزخ ] پُر کند ! سلام و رحمت و برکات خدا بر تو پدر و مادرم به فدایت ! سپس ، از قبر ، کناره بگیر و رویت را به قبله کن و دستانت را به سوی آسمان ، بالا ببر و بگو : خدایا ! هر کس برای وارد شدن بر مخلوقی ، به امید میهمان نوازی و جایزه و بخشش ها و نعمت ها و عطایایش آماده شود و تهیّه ببیند و امکاناتی فراهم آورد ، من ای پروردگار ، آمادگی و تهیّه دیدن و فراهم آوردن امکانات و سفرم ، به سوی توست و به سوی قبر ولیّت آمده ام و با زیارت او ، به تو تقرّب می جویم ، به امید میهمان نوازی ، جایزه ها ، بخشش ها ، عطایا و نعمت های تو . خدایا ! من ، به عفو کریمانه و آمرزش گسترده ات امید می برم . پس مرا ناکام ، باز مگردان . به سوی تو ، قصد کرده ام و آنچه را نزد توست ، خواسته ام و قبر امامم را که اطاعتش را بر من واجب کرده ای ، زیارت نموده ام . مرا به خاطر او ، در دنیا و آخرت ، در پیشگاه خودت ، آبرومند قرار ده و همه خواسته هایم را به من عطا کن و به خاطر او ، همه حاجت هایم را برآورده کن و امیدم را مبُر و دعایم را ناکام مگذار . بر ناتوانی و بیچارگی ام ، رحم آور و مرا به خودم و هیچ کس دیگری از خلقت ، وا مگذار . مولای من ! گناهانم ، مرا ساکت کرده و حجّتم را بُریده است . به خطایم ، گرفتارم و در بند کردارم هستم . خودم را تباه کرده ام و در جایگاه گناهکارانِ خوار ، قرار داده ام ؛ جایگاه گستاخان بر تو ، ترک کنندگان فرمانت ، غفلت زدگان از [ مکر ] تو و خوار شمرندگان تهدیدت . و جرم های زشتم و درست ننگریستن به خودم ، مرا تباه کرده است . پس تو بر گریه و زاری ام و پشیمانی ام ، رحم آور و لغزشم را نادیده بگیر و بر اشکم ، رحم کن و عذرم را بپذیر و با بردباری ات بر نابخردی من ، و با نیکوکاری ات در برابر زشتکاری من ، و با عفوت از جرم من ، [به من] باز گرد . ناتوانی عملم را به تو شِکوه می برم . بر من رحم کن ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! خدایا ! مرا بیامرز که من به گناهم اقرار دارم ، به خطایم ، معترفم و این دست و پیشانی من [ در اختیار تو ]است . فقر و نیازم ، مرا در هم شکسته است . ای سَرور من ! توبه ام را بپذیر ، گِره از کارم بگشا ، بر خُشوع و خضوعم ، اندوهم بر گذشته ام ، ایستادنم نزد قبر ولیّت و خواری ام در پیش رویت ، رحم کن ، که تو امید ، تکیه گاه ، پشتوانه و ساز و برگِ منی . مرا ناامید باز مگردان ، عملم را بپذیر ، زشتی ام را بپوشان ، هراسم را ایمن بدار و مرا ناکام مگذار و از میان مردمانت ، امید مرا مگسل ، ای سَرور من ! خدایا ! تو در کتاب فرو فرستاده ات بر پیامبر فرستاده شده ات ، چنین گفته ای : « مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم . آنان که از عبادت [ و خواندن ]من ، تکبّر می ورزند ، به زودی ، ذلیلانه وارد دوزخ می شوند » . ای خدای من ! سخن تو ، حق است و تو ، کسی هستی که خُلفِ وعده نمی کنی . پس ای خدای من ، مرا اجابت کن که درخواست کنندگان ، از تو خواسته اند ، و من نیز از تو خواسته ام ، و طلب کنندگان ، از تو طلبیده اند و من نیز از تو طلبیده ام ، و راغبان ، رغبت ورزیده اند و من نیز به تو رغبت ورزیده ام . تو سزامند آنی که مرا ناکام مگذاری و امیدم را نبُری . ای سَرور من ! اجابتت را به من نشان بده و حاجت های دنیوی و اُخروی ام را برآورده کن ، ای مهربان ترینِ مهربانان !

.
ثُمَّ انحَرِف عَنِ القَبرِ ، وحَوِّل وَجهَکَ إلَی القِبلَهِ ، وَارفَع یَدَیکَ إلَی السَّماءِ ، وقُل : اللّهُمَّ مَن تَهَیَّأَ وتَعَبَّأَ ، وأعَدَّ وَاستَعَدَّ لِوِفادَهٍ إلی مَخلوقٍ ، رَجاءَ رِفدِهِ وجائِزَتِهِ ، ونَوافِلِهِ وفَواضِلِهِ وعَطایاهُ ، فَإِلیکَ یا رَبِّ کانَت تَهیِئَتی وتَعبِئَتی ، وإعدادی وَاستِعدادی وسَفَری ، وإلی قَبرِ وَلِیِّکَ وَفَدتُ ، وبِزِیارَتِهِ إلَیکَ تَقَرَّبتُ ، رَجاءَ رِفدِکَ وجَوائِزِکَ ، ونَوافِلِکَ وعَطایاکَ وفَواضِلِکَ . اللّهُمَّ وقَد رَجَوتُ کَریمَ عَفوِکَ ، وواسِعَ مَغفِرَتِکَ ، فَلا تَرُدَّنی خائِبا ، فَإِلَیکَ قَصَدتُ ، وما عِندَکَ أرَدتُ ، وقَبرَ إمامِی الَّذی أوجَبتَ عَلَیَّ طاعَتَهُ زُرتُ ، فَاجعَلنی بِهِ عِندَکَ وَجیها فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، وأعطِنی بِهِ جَمیعَ سُؤلی ، وَاقضِ لی بِهِ جَمیعَ حَوائِجی ، ولا تَقطَع رَجائی ولا تُخَیِّب دُعائی ، وَارحَم ضَعفی وقِلَّهَ حیلَتی ، ولا تَکِلنی إلی نَفسی ولا إلی أحَدٍ مِن خَلقِکَ . مَولایَ فَقَد أفحَمَتنی ذُنوبی ، وقَطَعَت حُجَّتی ، وَابتُلیتُ بِخَطیئَتی ، وَارتُهِنتُ بِعَمَلی ، وأوبَقتُ نَفسی ، ووَقَّفتُها مَوقِفَ الأَذِلّاءِ المُذنِبینَ ، المُجتَرِئینَ عَلَیکَ ، التّارِکینَ أمرَکَ ، المُغتَرّینَ بِکَ ، المُستَخِفّینَ بِوَعدِکَ . وقَد أوبَقَنی ما کانَ مِن قَبیحِ جُرمی ، وسوءِ نَظَری لِنَفسی ، فَارحَم تَضَرُّعی ونَدامَتی ، وأقِلنی عَثرَتی ، وَارحَم عَبرَتی ، وَاقبَل مَعذِرَتی ، وعُد بِحِلمِکَ عَلی جَهلی ، وبِإِحسانِکَ عَلی إساءَتی ، وبِعَفوِکَ عَلی جُرمی ، وإلَیکَ أشکو ضَعفَ عَمَلی ، فَارحَمنی یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . اللّهُمَّ اغفِر لی ؛ فَإِنّی مُقِرٌّ بِذَنبی ، مُعتَرِفٌ بِخَطیئَتی ، وهذِهِ یَدی وناصِیَتی ، أستَکینُ بِالفَقرِ مِنّی یا سَیِّدی ، فَاقبَل تَوبَتی ، ونَفِّس کَربی ، وَارحَم خُشوعی وخُضوعی ، وأسَفی عَلی ما کانَ مِنّی ، ووُقوفی عِندَ قَبرِ وَلِیِّکَ ، وذُلّی بَینَ یَدَیکَ ، فَأَنتَ رَجائی ومُعتَمَدی ، وظَهری وعُدَّتی ، فَلا تَرُدَّنی خائِبا ، وتَقَبَّل عَمَلی ، وَاستُر عَورَتی ، وآمِن رَوعَتی ، ولا تُخَیِّبنی ، ولا تَقطَع رَجائی مِن بَینِ خَلقِکَ یا سَیِّدی . اللّهُمَّ وقَد قُلتَ فی کِتابِکَ المُنزَلِ عَلی نَبِیِّکَ المُرسَلِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ : «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ» . (1) یا رَبِّ وقَولُکَ الحَقُّ ، وأنتَ الَّذی لا تُخلِفُ المیعادَ ، فَاستَجِب لی یا رَبِّ ، فَقَد سَأَلَکَ السّائِلونَ وسَأَلتُکَ ، وطَلَبَ الطّالِبونَ وطَلَبتُ مِنکَ ، ورَغِبَ الرّاغِبونَ ورَغِبتُ إلَیکَ ، وأنتَ أهلٌ أن لا تُخَیِّبَنی ، ولا تَقطَعَ رَجائی ، فَعَرِّفنِی الإِجابَهَ یا سَیِّدی ، وَاقضِ لی حَوائِجَ الدُّنیا وَالآخِرَهِ یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . ثُمَّ انحَرِف إلی عِندِ الرَّأسِ فَصَلِّ رَکعَتَینِ (2) ، تَقرَأُ فِی الاُولی مِنهُما فاتِحَهَ الکِتابِ وسورَهَ یس ، وفِی الثّانِیَهِ فاتِحَهَ الکِتابِ وسورَهَ الرَّحمنِ . فَإِذا سَلَّمتَ وسَبَّحتَ تَسبیحَ الزَّهراءِ علیهاالسلام ، مَجِّدِ اللّهَ کَثیرا وَاستَغفِر لِذَنبِکَ ، وصَلِّ عَلی رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله ، ثُمَّ ارفَع یَدَیکَ ، وقُل : اللّهُمَّ إنّا أتَیناهُ مُؤمِنینَ بِهِ ، مُسَلِّمینَ لَهُ ، مُعتَصِمینَ بِحَبلِهِ ، عارِفینَ بِحَقِّهِ ، مُقِرّینَ بِفَضلِهِ ، مُستَبصِرینَ بِضَلالَهِ مَن خالَفَهُ ، عارِفینَ بِالهُدَی الَّذی هُوَ عَلَیهِ ، اللّهُمَّ إنّی اُشهِدُکَ واُشهِدُ مَن حَضَرَ مِن مَلائِکَتِکَ ، أنّی بِهِم مُؤمِنٌ ، وبِمَن قَتَلَهُم کافِرٌ . اللّهُمَّ اجعَل ما أقولُ بِلِسانی حَقیقَهً فی قَلبی ، وشَریعَهً فی عَمَلی ، اللّهُمَّ اجعَلنی مِمَّن لَهُ مَعَ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ عَلَیهِ السَّلامُ قَدَمٌ ثابِتٌ ، وأثبِتنی فیمَنِ استُشهِدَ مَعَهُ . اللّهُمَّ العَنِ الَّذینَ بَدَّلوا نِعمَتَکَ کُفرا ، سُبحانَکَ یا حَلیمُ عَمّا یَعمَلُ الظّالِمونَ فِی الأَرضِ ، یا عَظیمُ تَری عَظیمَ الجُرمِ مِن عِبادِکَ فَلا تَعجَلُ عَلَیهِم ، فَتَعالَیتَ عَمّا یَقولُ الظّالِمونَ عُلُوّا کَبیرا ، یا کَریمُ أنتَ شاهِدٌ غَیرُ غائِبٍ ، وعالِمٌ بِما اُوتِیَ إلی أهلِ صَلَواتِکَ وأحِبّائِکَ ، مِنَ الأَمرِ الَّذی لا تَحمِلُهُ سَماءٌ ولا أرضٌ ، ولَو شِئتَ لَانتَقَمتَ مِنهُم ، ولکِنَّکَ ذو أناهٍ ، وقَد أمهَلتَ الَّذینَ اجتَرَؤوا عَلَیکَ وعَلی رَسولِکَ وحَبیبِکَ ، فَأَسکَنتَهُم أرضَکَ ، وغَذَوتَهُم بِنِعمَتِکَ إلی أجَلٍ هُم بالِغوهُ ، ووَقتٍ هُم صائِرونَ إلَیهِ ، لِیَستَکمِلُوا العَمَلَ فیهِ الَّذی (3) قَدَّرتَ ، وَالأَجَلَ الَّذی أجَّلتَ ، فی عَذابٍ ووَثاقٍ ، وحَمیمٍ وغَسّاقٍ ، وَالضَّریعِ وَالإِحراقِ ، وَالأَغلالِ وَالأَوثاقِ ، وغِسلینٍ وزَقّومٍ وصَدیدٍ ، مَع طولِ المُقامِ فی أیّامٍ لَظی ، وفی سَقَرَ الَّتی لا تُبقی ولا تَذَرُ ، فِی الحَمیمِ وَالجَحیمِ ، وَالحَمدُ للّهِِ رَبِّ العالَمینَ . ثُمَّ استَغفِر لِذَنبِکَ وَادعُ بِما أحبَبتَ ، فَإِذا فَرَغتَ مِنَ الدُّعاءِ فَاسجُد ، وقُل فی سُجودِکَ : اللّهُمَّ إنّی اُشهِدُکَ واُشهِدُ مَلائِکَتَکَ ، وأنبِیاءَکَ ورُسُلَکَ وجَمیعَ خَلقِکَ ، أنَّکَ أنتَ اللّهُ لا إلهَ إلّا أنتَ رَبّی ، وَالإِسلامُ دینی ، ومُحَمَّدٌ نَبِیّی ، وعَلِیٌّ وَالحَسَنُ وَالحُسَینُ ، وعَلِیُّ بنُ الحُسَینِ ، ومُحَمَّدُ بنُ عَلِیٍّ ، وجَعفَرُ بنُ مُحَمَّدٍ ، وموسَی بنُ جَعفَرٍ ، وعَلِیُّ بنُ موسی ، ومُحَمَّدُ بنُ عَلِیٍّ ، وعَلِیُّ بنُ مُحَمَّدٍ ، وَالحَسَنُ بنُ عَلِیٍّ ، وَالخَلَفُ الباقی عَلَیهِم أفضَلُ الصَّلَواتِ أئِمَّتی ، بِهِم أتَوَلّی ومِن عَدُوِّهِم أتَبَرَّأُ ، اللّهُمَّ إنّی أنشُدُکَ دَمَ المَظلومِ ثَلاثا ، اللّهُمَّ إنّی أنشُدُکَ بِإِیوائِکَ (4) عَلی نَفسِکَ لِأَولِیائِکَ لَتُظفِرَنَّهُم بِعَدُوِّکَ وعَدُوِّهِم ، أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وعَلَی المُستَحفَظینَ مِن آلِ مُحَمَّدٍ ، اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ الیُسرَ بَعدَ العُسرِ ثَلاثا . ثُمَّ ضَع خَدَّکَ الأَیمَنَ عَلَی الأَرضِ ، وقُل : یا کَهفی حینَ تُعیینِی المَذاهِبُ ، وتَضیقُ عَلَیَّ الأَرضُ بِما رَحُبَت ، ویا بارِئَ خَلقی رَحمَهً بی ، وقَد کانَ عَن خَلقی غَنِیّا ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وعَلَی المُستَحفَظینَ مِن آلِ مُحَمَّدٍ ثَلاثا . ثُمَّ ضَع خَدَّکَ الأَیسَرَ عَلَی الأَرضِ ، وقُل : یا مُذِلَّ کُلِّ جَبّارٍ ، ویا مُعِزَّ کُلِّ ذَلیلٍ ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وفَرِّج عَنّی . ثُمَّ قُل : یا حَنّانُ یا مَنّانُ ، یا کاشِفَ الکُرَبِ العِظامِ ثَلاثا . ثُمَّ عُد إلَی السُّجودِ وقُل : شُکرا شُکرا مِئَهَ مَرَّهٍ وَاسأَل حاجَتَکَ . بابُ زِیارَهِ عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ علیه السلام : ثُمَّ امضِ إلی عِندِ الرِّجلَینِ ، فَقِف عَلی عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ علیه السلام ، وقُل : سَلامُ اللّهِ وسَلامُ مَلائِکَتِهِ المُقَرَّبینَ ، وأنبِیائِهِ المُرسَلینَ ، وعِبادِهِ الصّالِحینَ ، عَلَیکَ یا مَولایَ وَابنَ مَولایَ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، وصَلَّی اللّهُ عَلَیکَ وعَلی أهلِ بَیتِکَ ، وعَلی عِترَهِ آبائِکَ الأَخیارِ الأَبرارِ ، الَّذینَ أذهَبَ اللّهُ عَنهُمُ الرِّجسَ وطَهَّرَهُم تَطهیرا ، وعَذَّبَ اللّهُ قاتِلَکَ بِأَنواعِ العَذابِ ، وَالسَّلامُ عَلَیکَ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ . زِیارَهُ الشُّهَداءِ رِضوانُ اللّهِ عَلَیهِم : ثُمَّ أومِ إلی ناحِیَهِ الرِّجلَینِ بِالسَّلامِ عَلَی الشُّهَداءِ ؛ فَإِنَّهُم هُناکَ ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکُم أیُّهَا الرَّبّانِیّونَ ، أنتُم لَنا فَرَطٌ ونَحنُ لَکُم تَبَعٌ وأنصارٌ ، أشهَدُ أنَّکُم أنصارُ اللّهِ جَلَّ اسمُهُ ، وسادَهُ الشُّهَداءِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، صَبَرتُم وَاحتَسَبتُم ولَم تَهِنوا ولَم تَضعُفوا ولَم تَستَکینوا ، حَتّی لَقیتُمُ اللّهَ جَلَّ وعَزَّ عَلی سَبیلِ الحَقِّ ونَصرِهِ ، وکَلِمَهِ اللّهِ التّامَّهِ ، صَلَّی اللّهُ عَلی أرواحِکُم وأبدانِکُم وسَلَّمَ تَسلیما ، أبشِروا رِضوانُ اللّهِ عَلَیکُم بِمَوعِدِ اللّهِ الَّذی لا خُلفَ لَهُ ، اللّهُ تَعالی مُدرِکٌ بِکُم ثَأرَ ما وَعَدَکُم ، إنَّهُ لا یُخلِفُ المیعادَ . أشهَدُ أنَّکُم جاهَدتُم فی سَبیلِ اللّهِ ، وقُتِلتُم علی مِنهاجِ رَسولِ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ ، وَابنِ رَسولِهِ عَلَیهِ السَّلامُ ، فَجَزاکُمُ اللّهُ عَنِ الرَّسولِ وَابنِهِ وذُرِّیَّتِهِ أفضَلَ الجَزاءِ ، الحَمدُ للّهِِ الَّذی صَدَقَکُم وَعدَهُ وأراکُم ما تُحِبّونَ . بابُ زِیارَهِ العَبّاسِ بنِ عَلِیٍّ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِ : ثُمَّ امشِ حَتّی تَأتِیَ مَشهَدَ العَبّاسِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام ، فَإِذا أتَیتَهُ فَقِف عَلی بابِ السَّقیفَهِ ، وقُل : سَلامُ اللّهِ وسَلامُ مَلائِکَتِهِ المُقَرَّبینَ ، وأنبِیائِهِ المُرسَلینَ ، وعِبادِهِ الصّالِحینَ ، وجَمیعِ الشُّهَداءِ وَالصِّدّیقینَ ، وَالزَّاکیاتُ الطَّیِّباتُ فیما تَغتَدی وتَروحُ عَلَیکَ یَابنَ أمیرِ المُؤمِنینَ ، أشهَدُ لَکَ بِالتَّسلیمِ وَالتَّصدیقِ لِخَلَفِ النَّبِیِّ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ المُرسَلِ ، وَالسِّبطِ المُنتَجَبِ ، وَالدَّلیلِ العالِمِ ، وَالوَصِیِّ المُبَلِّغِ ، وَالمَظلومِ المُضطَهَدِ . فَجَزاکَ اللّهُ عَن رَسولِهِ وعَن أمیرِ المُؤمِنینَ وعَنِ الحَسَنِ وَالحُسینِ أفضَلَ الجَزاءِ ، بِما صَبَرتَ وَاحتَسَبتَ وأعَنتَ ، فَنِعمَ عُقبَی الدّارِ ، لَعَنَ اللّهُ مَن قَتَلَکَ ، ولَعَنَ اللّهُ مَن جَهِلَ حَقَّکَ وَاستَخَفَّ بِحُرمَتِکَ ، ولَعَنَ اللّهُ مَن حالَ بَینَکَ وبَینَ ماءِ الفُراتِ ، أشهَدُ أنَّکَ قُتِلتَ مَظلوما ، وأنَّ اللّهَ مُنجِزٌ لَکُم ما وَعَدَکُم . جِئتُکَ یَابنَ أمیرِ المُؤمِنینَ وافِدا إلَیکُم ، وقَلبی مُسَلِّمٌ لَکُم ، وأنَا لَکُم تابِعٌ ، ونُصرَتی لَکُم مُعَدَّهٌ ، حَتّی یَحکُمَ اللّهُ وهُوَ خَیرُ الحاکِمینَ ، فَمَعَکُم مَعَکُم لا مَعَ عَدُوِّکُم ، إنّی بِکُم وبِإِیابِکُم مِنَ المُؤمِنینَ ، وبِمَن خالَفَکُم وقَتَلَکُم مِنَ الکافِرینَ ، لَعَنَ اللّهُ اُمَّهً قَتَلَتکُم بِالأَیدی وَالأَلسُنِ . ثُمَّ ادخُل ، وَانکَبَّ عَلَی القَبرِ ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکَ أیُّهَا العَبدُ الصّالِحُ ، المُطیعُ للّهِِ ولِرَسولِهِ ، ولِأَمیرِ المُؤمِنینَ وَالحَسَنِ وَالحُسَینِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِم وسَلَّمَ ، السَّلامُ عَلَیکَ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ومَغفِرَتُهُ ، وعَلی روحِکَ وبَدَنِکَ . أشهَدُ واُشهِدُ اللّهَ أنَّکَ مَضَیتَ عَلی ما مَضی عَلَیهِ البَدرِیّونَ ، وَالمُجاهِدونَ فی سَبیلِ اللّهِ ، المُناصِحونَ لَهُ فی جِهادِ أعدائِهِ ، المُبالِغونَ فی نُصرَهِ أولِیائِهِ ، الذّابّونَ عَن أحِبّائِهِ ، فَجَزاکَ اللّهُ أفضَلَ الجَزاءِ ، وأوفَرَ جَزاءِ أحَدٍ مِمَّن وَفی بِبَیعَتِهِ ، وَاستَجابَ لَهُ دَعوَتَهُ ، وأطاعَ وُلاهَ أمرِهِ . وأشهَدُ أنَّکَ قَد بالَغتَ فِی النَّصیحَهِ ، وأعطَیتَ بِهِ غایَهَ المَجهودِ ، فَبَعَثَکَ اللّهُ فِی الشُّهَداءِ ، وجَعَلَ روحَکَ مَعَ أرواحِ السُّعَداءِ ، وأعطاکَ مِن جِنانِهِ أفسَحَها مَنزِلاً ، وأفضَلَها غُرَفا ، ورَفَعَ ذِکرَکَ فِی العِلِّیّینَ ، وحَشَرَکَ مَعَ النَّبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وحَسُنَ اُولئِکَ رَفیقا . أشهَدُ أنَّکَ لَم تَهِن ولَم تَنکُل (5) ، وأنَّکَ مَضَیتَ عَلی بَصیرَهٍ مِن أمرِکَ ، مُقتَدِیا بِالصّالِحینَ ، ومُتَّبِعا لِلنَّبِییّنَ ، فَجَمَعَ اللّهُ بَینَنا وبَینَکَ ، وبَینَ رَسولِهِ وأولِیائِهِ ، فی مَنازِلِ المُحسِنینَ ؛ فَإِنَّهُ أرحَمُ الرّاحِمینَ . ثُمَّ انحَرِف إلی عِندِ الرَّأسِ فَصَلِّ رَکعَتَینِ ، ثُمَّ صَلِّ بَعدَهُما ما بَدا لَکَ ، وَادعُ اللّهَ کَثیرا ، وقُل عَقیبَ الرَّکَعاتِ : اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، ولا تَدَع لی فی هذَا المَکانِ المُکَرَّمِ وَالمَشهَدِ المُعَظَّمِ ذَنبا إلّا غَفَرتَهُ ، ولا هَمّا إلّا فَرَّجتَهُ ، ولا مَرَضا إلّا شَفَیتَهُ ، ولا عَیبا إلّا سَتَرتَهُ ، ولا رِزقا إلّا بَسَطتَهُ ، ولا خَوفا إلّا آمَنتَهُ ، ولا شَملاً إلّا جَمَعتَهُ ، ولا غائِبا إلّا حَفِظتَهُ وأدَّیتَهُ ، ولا حاجَهً مِن حَوائِجِ الدُّنیا وَالآخِرَهِ لَکَ فیها رِضیً ولی فیها صَلاحٌ إلّا قَضَیتَها ، یا أرحَمَ الرّاحِمین . ثُمَّ عُد إلَی الضَّریحِ فَقِف عِندَ الرِّجلَینِ ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکَ یا أبَا الفَضلِ العَبّاسُ ابنُ أمیرِ المُؤمِنینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ سَیِّدِ الوَصِیّینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ أوَّلِ القَومِ إسلاما ، وأقدَمِهِم إیمانا ، وأقوَمِهِم بِدینِ اللّهِ ، وأحوَطِهِم عَلَی الإِسلامِ . أشهَدُ لَقَد نَصَحتَ للّهِِ ولِرَسولِهِ ولِأَخیکِ ، فَنِعمَ الأَخُ المُواسی ، فَلَعَنَ اللّهُ اُمَّهً قَتَلَتکَ ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً ظَلَمَتکَ ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً استَحَلَّت مِنکَ المَحارِمَ ، وَانتَهَکَت حُرمَهَ الإِسلامِ . فَنِعمَ الصّابِرُ المُجاهِدُ المُحامِی النّاصِرُ ، وَالأَخُ الدّافِعُ عَن أخیهِ ، المُجیبُ إلی طاعَهِ رَبِّهِ ، الرّاغِبُ فیما زَهِدَ فیهِ غَیرُهُ مِنَ الثَّوابِ الجَزیلِ ، وَالثَّناءِ الجَمیلِ ، فَأَلحَقَکَ اللّهُ بِدَرَجَهِ آبائِکَ فی دارِ النَّعیمِ . اللّهُمَّ إنّی تَعَرَّضتُ لِزِیارَهِ أولِیائِکَ ، رَغبَهً فی ثَوابِکَ ، ورَجاءً لِمَغفِرَتِکَ وجَزیلِ إحسانِکَ ، فَأَسأَلُکَ أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِهِ الطّاهِرینَ ، وأن تَجعَلَ رِزقی بِهِم دارّا (6) ، وعَیشی بِهِم قارّا (7) ، وزِیارَتی بِهِم مَقبولَهً ، وحَیاتی بِهِم طَیِّبَهً ، وأدرِجنی إدراجَ المُکرَمینَ ، وَاجعَلنی مِمَّن یَنقَلِبُ مِن زِیارَهِ مَشاهِدِ أحِبّائِکَ مُنجِحا ، قَدِ استَوجَبَ غُفرانَ الذُّنوبِ ، وسَترَ العُیوبِ ، وکَشفَ الکُروبِ ، إنَّکَ أهلُ التَّقوی وأهلُ المَغفِرَهِ .



1- .غافر : 60 .
2- .وفی تهذیب الأحکام : «فصل رکعتین تقرأ فی الاُولی منهما فاتحه الکتاب وسوره الرحمن ، وفی الثانیه فاتحه الکتاب ویس» .
3- .فی المصدر: «للَّذی»، والتصویب من بحارالأنوار والمصادر الاُخری.
4- .الوَأْیُ : الوَعْدُ الَّذی یُوَثِّقُه الرجلُ علی نفسه ویعزم علی الوفاء به (النهایه : ج 5 ص 144 «وأی») .
5- .نَکَلَ عنه : نکص وجَبُنَ (القاموس المحیط : ج 4 ص 60 «نکل») .
6- .رِزْقٌ دارّ : أی دائم لا ینقطع (تاج العروس : ج 6 ص 401 «درر») .
7- .القارّ : الساکن ، المستقرّ (النهایه : ج 4 ص 37 «قرر») .



سپس به سوی سر ، برو و دو رکعت نماز بگزار که در رکعت اوّلش ، «حمد» و سوره «یس» و در رکعت دوم ، «حمد» و سوره «الرحمن» را می خوانی . (1) چون سلام دادی و تسبیح [فاطمه] زهرا علیهاالسلام را گفتی ، خدا را فراوان ، بزرگ بدار و از گناهانت ، استغفار کن و بر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله درود بفرست . سپس ، دستانت را بالا ببر و بگو : خدایا ! ما با ایمان آوردن به او (صاحب این مزار) و تسلیم شدن در برابر او و چنگ زدن به ریسمان وی و شناخت حقّش و اقرار کردن به فضلش و بینایی به گم راهی مخالفانش و شناسایی به هدایتی که بر آن است ، نزد او آمده ایم . خدایا ! تو و فرشتگان حاضرِ تو را گواه می گیرم که من ، به اینان ، ایمان دارم و به قاتلانشان ، کافر هستم . خدایا ! آنچه را به زبان می آورم ، در دلم محقّق کن و در عملم جلوه گر ساز . خدایا ! مرا از استوارگامانِ همراه حسین بن علی علیه السلام قرار ده و مرا جزو شهیدان همراه او ثبت کن . خدایا ! کسانی را که نعمتت را با ناسپاسی جای گزین کردند ، لعنت کن . ای خدای بردبار ! تو از آنچه ستمکاران در زمین می کنند ، منزّهی . ای بزرگ ! جرم بزرگ بندگانت را می بینی و بر [ عذاب ] ایشان ، عجله نمی کنی . تو از آنچه ستمکاران می گویند ، بسی والاتر و منزّهی . ای بزرگوار ! تو حاضری ، نه غایب ، و آنچه را بر سر سزامندانِ درودهایت و دوستانت در آمد ، چیزهایی که آسمان و زمین ، تاب آن را نداشتند ، می دانی و اگر می خواستی ، انتقام ایشان را از آنان می گرفتی ؛ امّا تو اهل درنگ هستی و به گستاخان بر تو و بر پیامبر و حبیبت ، مهلت دادی و آنان را در زمینت ، جای دادی و با نعمتت ، خوراک دادی تا به انتهای اَجَل خود و مدّتی که آن را سپری کنند ، برسند ، و تا عملی را که برایشان تقدیر کرده ای و مهلتی را که تعیین نموده ای ، به پایان ببرند و به عذاب و بند ، و آب سوزان و چرکابه ، و خار تلخ و سوزاندن ، و کُنده و زنجیرها ، و خونابه دوزخیان و زَقّوم و زردآبه زخم ، دچار شوند ، با درازیِ اقامت در روزهایی سوزان و شعله ور و در درجه ای از دوزخ که نه باقی می گذارد و نه وا می گذارد ، در آب داغ و پست ترین مکان دوزخ . ستایش ، ویژه خدای جهانیان است . سپس برای گناهت ، آمرزش بخواه و هر دعایی را که دوست داری ، بکن . چون از دعا فارغ شدی ، سجده کن و در سجده ات بگو : خدایا ! من ، تو را گواه می گیرم و فرشتگان و پیامبران و فرستادگان و همه آفریده های تو را گواه می گیرم که تو ، خدای یکتایی و جز تو که پروردگار منی خدایی نیست و اسلام ، دینم و محمّد ، پیامبرم است و علی ، حسن ، حسین ، علی بن الحسین ، محمّد بن علی ، جعفر بن محمّد ، موسی بن جعفر ، علی بن موسی ، محمّد بن علی ، علی بن محمّد ، حسن بن علی و جانشین ماندگار که برترین درودها بر ایشان باد ، امامان من هستند . با ایشان ، دوستی می کنم و از دشمنشان ، دوری می جویم . خدایا ! تو را به خون مظلوم ، قَسَم می دهم (سه بار) . خدایا ! تو را به وعده لازم کرده بر خودت برای پیروز کردن ایشان بر دشمنت و دشمن ایشان ، قَسَم می دهم که بر محمّد و پاسداران [ دینت از ] خاندان محمّد ، درود فرستی . خدایا ! آسانی را پس از سختی ، از تو می خواهم (سه بار) . سپس ، گونه راستت را بر زمین بگذار و بگو : ای پناه من ، هنگامی که راه ها مرا ناتوان می سازند و زمین با همه فراخی اش بر من ، تنگ می شود ! ای آفریدگار و هستی بخش من از سرِ رحمت که از آفرینش من ، بی نیاز بودی ! بر محمّد و پاسداران [ دینت ] از خاندان محمّد ، درود فرست (سه بار) . آن گاه ، گونه چپت را بر زمین بگذار و بگو : ای خوار کننده هر گردن فراز ! ای عزیز کننده هر ذلیل ! بر محمّد و خاندانش ، درود فرست و گِرِه از کارم بگشا . سپس بگو : ای بخشاینده و منّت گذار ! ای گشایشگر گرفتاری های بزرگ (سه بار) ! سپس ، به سجده باز گرد و بگو : «شُکرا ، شُکرا !» (صد بار) و حاجتت را بخواه . باب زیارت علی اکبر علیه السلام : آن گاه ، به نزد پاها برو و بالای سرِ علی اکبر علیه السلام بِایست و بگو : سلام و رحمت و برکات خدا ، و سلام فرشتگان مقرّبش و پیامبران فرستاده شده اش و بندگان صالحش بر تو ، ای مولای من و فرزند مولای من ! خداوند ، بر تو و بر اهل بیتت ، درود فرستد ، و نیز بر خاندان و پدران نیک و نیکوکارت ؛ آنان که خداوند ، آلودگی را از ایشان زدود و پاک و پاکیزه شان ساخت ! و خداوند ، قاتلت را با انواع عذاب ، عذاب دهد ! سلام و رحمت و برکات خدا بر تو باد ! زیارت شهیدان : سپس ، به سوی پاها اشاره کن و بر شهیدان ، سلام بده که آنان ، آن جا دفن شده اند و بگو : سلام بر شما ، ای ربّانیان ! شما ، پیشرو ما هستید و ما دنباله رو و یار شما . گواهی می دهم که شما ، یاران خدا که نامش بِشکوه باد هستید ، و سَروران شهیدان در دنیا و آخرت . شکیب ورزیدید و به حساب خدا نهادید و سستی نکردید و ناتوان و در هم شکسته نشدید تا آن که خداوندت را بر راه حق و یاری اش و کلمه کامل خدا ، دیدار کردید . خداوند ، بر روح ها و پیکرهایتان ، درود و سلامی فراوان بفرستد ! خشنودی خدا ، گوارایتان ! به وعده تخلّف ناپذیر خدا که وعده داده است انتقام خونتان را خواهد گرفت مژده تان باد ، که او از وعده اش ، تخلّف نمی کند ! گواهی می دهم که شما در راه خدا ، جهاد کردید و بر راه پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و فرزندش کشته شدید . خداوند ، بهترین پاداش را از جانب پیامبر و فرزند و نسلش ، به شما عطا فرماید ! ستایش ، ویژه خدایی است که وعده اش را به شما محقَّق کرد و آنچه را دوست داشتید ، به شما نمایانْد . باب زیارت عبّاس بن علی علیه السلام : سپس برو تا به مرقد عبّاس بن علی علیه السلام برسی . چون رسیدی ، بر درگاه سایه بان بِایست و بگو : سلام خدا و سلام فرشتگان مقرّبش و پیامبران فرستاده شده و بندگان صالحش ، همه شهیدان و صدّیقان و پاکان و پاکیزگان [ از فرشتگانی ] که هر صبح و شام بر تو در می آیند ، بر تو باد ، ای فرزند امیر مؤمنان ! برایت گواهی می دهم که در برابر جانشین پیامبرِ فرستاده شده صلی الله علیه و آله و نواده برگزیده و راه نمای دانا و وصیّ بیان کننده و مظلومِ زیر ستم ، تسلیم و تصدیق کننده بودی . خداوند ، به تو از جانب پیامبر و امیر مؤمنان و حسن و حسین ، بهترین پاداش را بدهد ، در برابر شکیبایی ای که کردی و به حساب خدا نهادی و یاری دادی ، که بهترین سرای فرجامین را داری . خدا ، لعنت کند کسی را که تو را کُشت ! خدا ، لعنت کند کسی را که حقّ تو را نشناخت و حُرمتت را خوار داشت ! خدا ، لعنت کند کسی را که میان تو و آب فرات ، جدایی انداخت ! گواهی می دهم که تو ، مظلومانه کُشته شدی و خداوند ، وعده ای را که به شما داده ، محقَّق خواهد ساخت . ای فرزند امیر مؤمنان ! به میهمانی نزد تو آمده ام . دلم در برابر شما ، تسلیم است و من ، پیرو شما هستم . یاری ام برایتان ، آماده است تا آن که خداوند ، حکم کند ، که او بهترینِ حکم کنندگان است . من با شما هستم ؛ با شما ، نه با دشمن شما . من به شما و بازگشتتان ، ایمان دارم و به مخالفان و قاتلان شما ، کفر می ورزم . خدا ، کسانی را که شما را با دستان و زبان هایشان کُشتند ، لعنت کند ! سپس ، داخل شو و روی قبر بیفت و بگو : سلام بر تو ، ای بنده شایسته مطیع خدا و پیامبرش و امیر مؤمنان و حسن و حسین که خداوند ، بر ایشان ، درود و سلام فرستد ! سلام و رحمت و برکات و آمرزش خدا ، بر تو و بر روح و پیکرت ! گواهی می دهم و خدا را گواه می گیرم که تو ، بر همان عقیده ای جان دادی که بَدریان و مجاهدان در راه خدا ، خداخواهانِ خیرخواه در جهاد با دشمنان خدا ، مبالغه گران در یاری اولیایش و مدافعان دوستانش ، جان دادند . خداوند ، به تو ، بهترین و فراوان ترین پاداش کسانی را که به بیعت خود وفا کردند و دعوتش را پاسخ گفتند و اختیارداران کارهای او را اطاعت کردند ، عطا کند ! و گواهی می دهم که تو ، در خیرخواهی کوشیدی و نهایت توانِ خویش را به کار بردی و خدایت ، تو را در زمره شهیدان ، بر انگیخت و روحت را با ارواح سعادتمندان ، قرار داد و گسترده ترین منزل با بهترین اتاق های بهشتی را به تو عطا کرد و یادت را در عِلّیّین ، (2) بالا برد و تو را با پیامبران و مؤمنان راستین و شهیدان و صالحان ، محشور کرد ؛ و چه خوب همراهانی هستند اینان ! گواهی می دهم که تو ، سستی نکردی و پا پس ننهادی و با بینایی به کارَت و پیروی از شایستگان و دنباله روی از پیامبران ، روان شدی . خداوند ، ما و شما را گِرد هم آورَد ، و نیز میان ما و پیامبرش و اولیایش ، در جایگاه نیکوکاران ، که او مهربان ترینِ مهربانان است . سپس ، به سوی سر برو و دو رکعت ، نماز بخوان و پس از آن ، هر چه خواستی ، نماز بگزار و خدا را فراوانْ بخوان و در تعقیب رکعات ، بگو : خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و در این مکانِ تکریم شده و مرقدِ بزرگ داشته شده ، گناهی برایم مگذار ، جز آن که آن را بیامرزی ، و اندوهی مگذار ، جز آن که آن را بزُدایی ، و بیماری ای مگذار ، جز آن که آن را شفا دهی ، و عیبی مگذار ، جز آن که آن را بپوشانی ، و روزی ای مگذار ، جز آن که آن را گسترش دهی ، و هراسی مگذار ، جز آن که مرا از آن ایمن کنی ، و تفرقه ای ، جز آن که آن را جمع و به سامان کنی ، و غایبی ، جز آن که او را حفظ کنی و به جایش باز گردانی ، و حاجتی از حاجت های دنیا و آخرت را که رضایت تو و صلاح من در آن است ، مگذار ، جز آن که آن را برآورده سازی ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! سپس به سوی ضریح باز گرد و نزد پاها بِایست و بگو : سلام بر تو ، ای ابو الفضل العبّاس ، فرزند امیر مؤمنان ! سلام بر تو ، ای فرزند سَرور اوصیا ! سلام بر تو ، ای فرزند نخستین مسلمانِ امّت و پیش گام ترین مؤمن ، و استوارگام ترینِ آنان در دین خدا ، و آگاه ترینشان به اسلام . گواهی می دهم که تو برای خدا و پیامبرش و برادرت ، خیرخواهی کردی ؛ و چه نیکو برادرِ از خود گذشته ای ! خدا ، لعنت کند امّتی را که تو را کُشتند ! خدا ، لعنت کند امّتی را که بر تو ستم کردند ! خدا ، لعنت کند امّتی را که حرمت های تو را حلال شمردند و حرمت اسلام را هتک نمودند ! چه مجاهد شکیبا و یاورِ حمایتگری بودی ؛ برادری مدافع برادر ، پاسخگو به اطاعت خدایش ، رغبت کننده در آنچه جز او به آن ، رغبت نشان نداد ، از پاداش بزرگ تا ستایش زیبا ! خداوند ، تو را به درجه پدرانت در سرای نعمت جاودانی بپیوندد ! خدایا ! من به زیارت اولیایت ، اقدام کردم ، از سرِ رغبت به پاداشت و به امید آمرزشت و احسان فراوانت . از تو می خواهم که بر محمّد و خاندان پاکش ، درود فرستی و روزی ام را به سبب ایشان ، روان سازی و عیشم را پایدار ، زیارتم را پذیرفته و زندگی ام را پاکیزه گردانی و مرا جزو بزرگ داشته شدگان ، در آوری و مرا از کسانی قرار دهی که کامیاب و سزامند آمرزش گناهان ، با پوشیدگیِ عیب هایشان و باز شدن گِرِه کارهایشان ، از زیارت مرقدهای دوستانت ، باز می گردند ، که تو سزامند پروا[ ی مردم از تو ] و سزاوار آمرزیدن [ گناهکاران ]هستی .

.

1- .در تهذیب الأحکام ، آمده است : «در رکعت اوّل ، حمد و سوره الرحمن و در رکعت دوم ، حمد وسوره یس» .
2- .علّیین ، جایگاهی والا در بهشت و محلّ حضور مقرّبان درگاه الهی است . م .

وَداعُ العَبّاسِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام : فَإِذا أرَدتَ وَداعَهُ لِلاِنصِرافِ فَقِف عِندَ القَبرِ ، وقُل : أستَودِعُکَ اللّهَ وأستَرعیکَ ، وأقرَأُ عَلَیکَ السَّلامَ ، آمَنّا بِاللّهِ وبِرَسولِهِ ، وبِما جاءَ بِهِ مِن عِندِ اللّهِ ، اللّهُمَّ اکتُبنا مَعَ الشّاهِدینَ ، اللّهُمَّ لا تَجعَلهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیارَتی قَبرَ ابنِ أخی رَسولِکَ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ ، وَارزُقنی زِیارَتَهُ أبَدا ما أبقَیتَنی ، وَاحشُرنی مَعَهُ ومَعَ آبائِهِ فِی الجِنانِ ، وعَرِّف بَینی وبَینَ رَسولِکَ وأولِیائِکَ . اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وتَوَفَّنی عَلَی الإِیمانِ بِکَ ، وَالتَّصدیقِ بِرَسولِکَ ، وَالوِلایَهِ لِعَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ وَالأَئِمَّهِ عَلَیهِمُ السَّلامُ ، وَالبَراءَهِ مِن عَدُوِّهِم ؛ فَإِنّی رَضیتُ بِذلِکَ ، وصَلَّی اللّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ . ثُمَّ ادعُ لِنَفسِکَ ولِوالِدَیکَ ، ولِلمُؤمِنینَ وَالمُؤمِناتِ ، وتَخَیَّر مِنَ الدُّعاءِ ما شِئتَ ، وَارجِع إلی مَشهَدِ الحُسَینِ علیه السلام ، فَأَکثِر مِنَ الصَّلاهِ فیهِ وَالزِّیارَهِ ، وَلیَکُن رَحلُکَ بِنینَوی وَالغاضِرِیَّهِ (1) ، وخَلوَتُکَ لِلنَّومِ وَالطَّعامِ وَالشَّرابِ هُناکَ ، فَإِذا أرَدتَ الرَّحیلَ فَوَدِّعِ الحُسَینَ علیه السلام . بابُ الوَداعِ : وَالوَداعُ هُوَ أن تَأتِیَ القَبرَ فَتَقِفَ عَلَیهِ کَوُقوفِکَ فی أوَّلِ الزِّیارَهِ ، وتَستَقبِلَهُ بِوَجهِکَ ، وتَقولَ : السَّلامُ عَلَیکَ یا وَلِیَّ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا أبا عَبدِ اللّهِ ، أنتَ لی جُنَّهٌ مِنَ العَذابِ ، وهذا أوانُ انصِرافی ، غَیرَ راغِبٍ عَنکَ ، ولا مُستَبدِلٍ بِکَ سِواکَ ، ولا مُؤثِرٍ عَلَیکَ غَیرَکَ ، ولا زاهِدٍ فی قُربِکَ ، جُدتُ بِنَفسی لِلحَدَثانِ (2) ، وتَرَکتُ الأَهلَ وَالأَوطانَ ، فَکُن لی یَومَ حاجَتی وفَقری ، یَومَ لا یُغنی عَنّی والِدَیَّ ولا وُلدی ، ولا حَمیمی ولا قَریبی . أسأَلُ اللّهَ الَّذی قَدَّرَ وخَلَقَ أن یُنَفِّسَ بِکُم کَربی ، وأسأَلُ اللّهَ الَّذی قَدَّرَ عَلَیَّ فِراقَ مَکانِکَ أن لا یَجعَلَهُ آخِرَ العَهدِ مِنّی ومِن رُجوعی ، وأسأَلُ اللّهَ الَّذی أبکی عَلَیکَ عَینی أن یَجعَلَهُ سَنَدا لی ، وأسأَلُ اللّهَ الَّذی نَقَلَنی إلَیکَ مِن رَحلی وأهلی أن یَجعَلَهُ ذُخرا لی ، وأسأَلُ اللّهَ الَّذی أرانی مَکانَکَ ، وهَدانی لِلتَّسلیمِ عَلَیکَ ، ولِزِیارَتی إیّاکَ ، أن یورِدَنی حَوضَکُم ، ویَرزُقَنی مُرافَقَتَکُم فِی الجِنانِ ، مَعَ آبائِکَ الصّالِحینَ . السَّلامُ عَلَیکَ یا صَفوَهَ اللّهِ ، السَّلامُ عَلی مُحَمَّدِ بنِ عَبدِ اللّهِ ، حَبیبِ اللّهِ وصَفوَتِهِ ، وأمینِهِ ورَسولِهِ ، سَیِّدِ المُرسَلینَ ، السَّلامُ عَلی أمیرِ المُؤمِنینَ ، ووَصِیِّ رَسولِ رَبِّ العالَمینَ ، وقائِدِ الغُرِّ المُحَجَّلینَ ، السَّلامُ عَلَی الأَئِمَّهِ الرّاشِدینَ المَهدِیّینَ ، السَّلامُ عَلی مَن فِی الحائِرِ مِنکُم ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ . السَّلامُ عَلی مَلائِکَهِ اللّهِ الباقینَ المُقیمینَ المُسَبِّحینَ ، الَّذینَ هُم بِأَمرِ رَبِّهِم قائِمونَ ، السَّلامُ عَلَینا وعَلی عِبادِ اللّهِ الصّالِحینَ ، وَالحَمدُ للّهِِ رَبِّ العالَمینَ . ثُمَّ أشِر إلَی القَبرِ بِمُسَبِّحَتِکَ الیُمنی ، وقُل : سَلامُ اللّهِ وسَلامُ مَلائِکَتِهِ المُقَرَّبینَ ، وأنبیائِهِ المُرسَلینَ ، وعِبادِهِ الصّالِحینَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ عَلَیکَ وعَلی روحِکَ وبَدَنِکَ ، وعَلی ذُرِّیَّتِکَ ومَن حَضَرَ مِن أولِیائِکَ ، أستَودِعُکَ اللّهَ وأستَرعیکَ ، وأقرَأُ عَلَیکَ السَّلامَ ، آمَنّا بِاللّهِ وبِرَسولِهِ ، وبِما جاءَ بِهِ مِن عِندِ اللّهِ ، اللّهُمَّ فَاکتُبنا مَعَ الشّاهِدینَ . ثُمَّ ارفَع یَدَیکَ إلَی السَّماءِ ، وقُل : اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، ولا تَجعَلهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیارَتِی ابنَ رَسولِکَ ، وَارزُقنی زِیارَتَهُ أبَدا ما أبقَیتَنی ، اللّهُمَّ وَانفَعنی بِحُبِّهِم یا رَبَّ العالَمینَ . اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، ولا تَجعَلهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیارَتی إیّاهُ ، فَإِن جَعَلتَهُ یا رَبِّ فَاحشُرنی مَعَهُ ومَعَ آبائِهِ وأولِیائِهِ ، وإن أبقَیتَنی یا رَبِّ فَارزُقنِی العَودَ إلَیهِ ، ثُمَّ العَودَ إلَیهِ ، بِرَحمَتِکَ یا أرحَمَ الرّاحِمینَ ، اللّهُمَّ اجعَل لی لِسانَ صِدقٍ فی أولِیائِکَ . اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، ولا تَشغَلنی عَن ذِکرِکَ بِإِکثارٍ مِنَ الدُّنیا تُلهینی عَجائِبُ بَهجَتِها ، وتَفتِنّی زَهَراتُ زینَتِها ، ولا بِإِقلالٍ یَضُرُّ بِعَمَلی کَدُّهُ ، ویَملَأُ صَدری هَمُّهُ ، وأعطِنی مِن ذلِکَ غِنیً عَن شِرارِ خَلقِکَ ، وبَلاغا أنالُ بِهِ رِضاکَ ، یا رَحمانُ ، السَّلامُ عَلَیکُم یا مَلائِکَهَ اللّهِ ، وزُوّارَ قَبرِ أبی عَبدِ اللّهِ ، عَلَیهِ السَّلامُ . ثُمَّ ضَع خَدَّکَ الأَیمَنَ عَلَی القَبرِ مَرَّهً ، وَالأَیسَرَ مَرَّهً ، وألِحَّ فِی الدُّعاءِ وَالمَسأَلَهِ . وَداعُ الشُّهَداءِ رِضوانُ اللّهِ عَلَیهِم : ثُمَّ حَوِّل وَجهَکَ إلی قُبورِ الشُّهَداءِ فَوَدِّعهُم ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکُم ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، اللّهُمَّ لا تَجعَلهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیارَتی إیّاهُم ، وأشرِکنی مَعَهُم فی صالِحِ ما أعطَیتَهُم عَلی نُصرَتِهِمِ ابنَ نَبِیِّکَ ، وحُجَّتَکَ عَلی خَلقِکَ ، وجِهادِهِم مَعَهُ . اللّهُمَّ اجمَعنا وإیّاهُم فی جَنَّتِکَ مَعَ الشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وحَسُنَ اُولئِکَ رَفیقا ، أستَودِعُکُمُ اللّهَ وأقرَأُ عَلَیکُمُ السَّلامَ ، اللّهُمَّ ارزُقنِی العَودَ إلَیهِم ، وَاحشُرنی مَعَهُم یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . ثُمَّ اخرُج ، ولا تُوَلِّ وَجهَکَ عَنِ القَبرِ حَتّی یَغیبَ عَن مُعایَنَتِکَ ، وقِف قِبَلَ البابِ مُتَوَجِّها إلَی القِبلَهِ ، وقُل : اللّهُمَّ إنّی أسأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وبِحُرمَهِ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وبِالشَّأنِ الَّذی جَعَلتَ لِمُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وأن تَتَقَبَّلَ عَمَلی ، وتَشکُرَ سَعیی ، وتُعَرِّفَنِی الإِجابَهَ فی جَمیعِ دُعائی ، ولا تَجعَلهُ آخِرَ العَهدِ مِنّی بِهِ ، وَاردُدنی إلَیهِ بِبِرٍّ وتَقوی ، وعَرِّفنی بَرَکَهَ زِیارَتِهِ فِی الدّینِ وَالدُّنیا ، وأوسِع عَلَیَّ مِن فَضلِکَ الواسِعِ الفاضِلِ ، المُفَضَّلِ الطَّیِّبِ ، وَارزُقنی رِزقا واسِعا ، حَلالاً کَثیرا عاجِلاً ، صَبّا صَبّا ، مِن غَیرِ کَدٍّ ولا مَنٍّ مِن أحَدٍ مِن خَلقِکَ ، وَاجعَلهُ واسِعا مِن فَضلِکَ ، وکَثیرا مِن عَطِیَّتِکَ ، فَإِنَّکَ قُلتَ : «وَسْئلُواْ اللَّهَ مِن فَضْلِهِ» (3) ، فَمِن فَضلِکَ أسأَلُ ، ومِن یَدِکَ المَلیئَهِ أسأَلُ ، فَلا تَرُدَّنی خائِبا ؛ فَإِنّی ضَعیفٌ فَضاعِف لی ، وعافِنی إلی مُنتَهی أجَلی ، وَاجعَل لی فی کُلِّ نِعمَهٍ أنعَمتَها عَلی عِبادِکَ أوفَرَ النَّصیبِ ، وَاجعَلنی خَیرا مِمّا أنَا عَلَیهِ ، وَاجعَل ما أصیرُ إلَیهِ خَیرا مِمّا یَنقَطِعُ عَنّی ، وَاجعَل سَریرَتی خَیرا مِن عَلانِیَتی ، وأعِذنی مِن أن یَرَی النّاسُ فِیَّ خَیرا ولا خَیرَ فِیَّ ، وَارزُقنی مِنَ التِّجارَهِ أوسَعَها رِزقا . وَأتِنی یا سَیِّدی وعِیالی بِرِزقٍ واسِعٍ تُغنینا بِهِ عَن دُناهِ خَلقِکَ ، ولا تَجعَل لِأَحَدٍ مِنَ العِبادِ فیهِ مَنّا ، وَاجعَلنی مِمَّنِ استَجابَ لَکَ وآمَنَ بِوَعدِکَ وَاتَّبَعَ أمرَکَ ، ولا تَجعَلنی أخیَبَ وَفدِکَ وزُوّارِ ابنِ نَبِیِّکَ ، وأعِذنی مِنَ الفَقرِ ومَواقِفِ الخِزیِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، وَاقلِبنی مُفلِحا مُنجِحا ، مُستَجابا لی بِأَفضَلِ ما یَنقَلِبُ بِهِ أحَدٌ مِن زُوّارِ أولِیائِکَ ، ولا تَجعَلهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیارَتِهِم ، وإن لَم تَکُنِ استَجَبتَ لی ، وَاغفِر لی وَارضَ عَنّی ، قَبلَ أن تَنأی عَنِ ابنِ نَبِیِّکَ داری . فَهذا أوانُ انصِرافی إن کُنتَ أذِنتَ لی ، غَیرَ راغِبٍ عَنکَ ولا عَن أولِیائِکَ ، ولا مُستَبدِلٍ بِکَ ولا بِهِم . اللّهُمَّ احفَظنی مِن بَینِ یَدَیَّ ومِن خَلفی ، وعَن یَمینی وعَن شِمالی ، حَتّی تُبَلِّغَنی أهلی ، فَإِذا بَلَّغتَنی فَلا تَبرَأ مِنّی ، وألبِسنی وإیّاهُم دِرعَکَ الحَصینَهَ ، وَاکفِنی مَؤونَهَ جَمیعِ خَلقِکَ ، وَامنَعنی مِن أن یَصِلَ إلَیَّ أحَدٌ مِن خَلقِکَ بِسوءٍ ، فَإِنَّکَ وَلِیُّ ذلِکَ وَالقادِرُ عَلَیهِ ، وأعطِنی جَمیعَ ما سَأَلتُکَ ، ومُنَّ عَلَیَّ بِهِ ، وزِدنی مِن فَضلِکَ یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . ثُمَّ انصَرِف وأنتَ تُحَمِّدُ اللّهَ تَعالی ، وتُسَبِّحُهُ وتُهَلِّلُهُ وتُکَبِّرُهُ ، إن شاءَ اللّهُ تَعالی (4) . 5

.

1- .راجع: الخریطه رقم 4 فی مجلّد 5 .
2- .حَدَثانُ الدهر : نُوَبُه وما یحدث منه (لسان العرب : ج 2 ص 132 «حدث») .
3- .النساء : 32 .
4- .المزار الکبیر : ص 369 397 ، تهذیب الأحکام : ج 6 ص 56 70 ، المزار للمفید : ص 99 132 ، مصباح الزائر : ص 195 220 کلّها نحوه ، بحار الأنوار : ج 101 ص 206 220 ح 33 .



وداع عبّاس بن علی علیه السلام : هنگام بازگشت و خداحافظی ، بر سرِ قبر بِایست و بگو : تو را به خدا می سپارم و خدا را به مراقبت از تو ، فرا می خوانم و بر تو سلام می دهم . به خدا و پیامبرش ، ایمان آوردیم ، و نیز به آنچه از جانب خدا آورْد . خدایا ! ما را در گروه گواهان بنویس . خدایا ! این را آخرین زیارت قبر فرزند برادر پیامبرت صلی الله علیه و آله از جانب من ، قرار مده و زیارت او را همیشه ، تا هر گاه که مرا باقی می داری ، روزی ام کن و مرا با او و پدرانش در بهشت ، محشور کن و مرا با پیامبر و اولیایت ، آشنا کن . خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و مرا بر ایمان به خودت ، تصدیق پیامبرت ، ولایت علی بن ابی طالب و امامان علیهم السلام ، و بیزاری از دشمنانشان بمیران ، که من به آن ، خشنود هستم . خدا بر محمّد و خاندانش درود فرستد ! سپس برای خود ، پدر و مادرت ، و مردان و زنان باایمان ، دعا کن و هر دعایی که خواستی ، برگزین و به مرقد حسین علیه السلام باز گرد و در آن جا نماز و زیارت بسیار بخوان و بار و بُنه ات را و نیز استراحت و خورد و خوراکت را در نینوا و غاضریّه (1) قرار ده و چون خواستی حرکت کنی ، با حسین علیه السلام ، وداع کن . باب وداع : وداع ، این گونه است که نزد قبر می آیی و مانند ایستادنت در اوّل زیارت ، بر سرِ قبر می ایستی و به آن ، رو می کنی و می گویی : سلام بر تو ، ای ولیّ خدا ! سلام بر تو ، ای ابا عبد اللّه ! تو ، سپر عذاب منی و اکنون ، هنگام بازگشت من است ، نه از سرِ روی گرداندن ، و نه جای گزین کردن کسی دیگر به جای تو ، و نه مقدّم داشتن غیر تو بر تو ، و نه بی رغبتی به نزدیکی تو ، که خود را در معرضِ پیشامدها گذاشته ام و خانه و کاشانه را رها نموده ام . مرا در روزِ نداری و نیازم در یاب ؛ روزی که پدر و مادرم و فرزندانم و دوستان و خویشانم ، هیچ یک به کار من نمی آیند . از خدایی که اندازه کرد و آفرید ، می خواهم که به خاطر شما ، گِره از کارم بگشاید . از خدایی که دوریِ جایت را بر من مقدّر کرده ، می خواهم که این را آخرین دیدار و بازگشت من ، قرار ندهد . از خدایی که چشمم را بر تو گریان ساخته ، می خواهم که آن را تکیه گاه من ، قرار دهد . از خدایی که مرا از خانه و کاشانه ام به این جا رسانده ، می خواهم که آن را اندوخته من قرار دهد . از خدایی که مکان تو را به من نشان داده و مرا به تسلیم شدن در برابر تو و زیارتت ره نموده ، می خواهم که مرا به حوض شما درآورد و همراهی با شما را در بهشت و کنار پدران صالحت ، روزی ام سازد . سلام بر تو ، ای گزیده خدا ! سلام بر محمّد بن عبد اللّه ، حبیب خدا و برگزیده او ، امین و پیام آورش و سَرور پیام آوران ! سلام بر امیر مؤمنان و وصیّ پیامبرِ خدای جهانیان و رهبر روسپیدان ! سلام بر امامان ره یافته در راه ! سلام بر هر کس از شما که در کربلاست و نیز رحمت و برکات خدا نثارش باد ! سلام بر فرشتگان مانده و ماندگار و تسبیحگوی خدا که قیام کننده به فرمان خدا هستند ! سلام بر ما و بر بندگان صالح خدا ! ستایش ، ویژه خدای جهانیان است . آن گاه ، با انگشت سبّابه راستت ، به قبر ، اشاره کن و بگو : سلام خدا و سلام فرشتگان مقرّبش ، پیامبرانِ فرستاده شده و بندگان صالحش ای فرزند پیامبر خدا بر تو ، و بر روح و پیکرت ، و بر فرزندان تو و هر کس از دوستانت که در این جا حاضر است ! تو را به خدا می سپارم و خدا را به مراقبت از تو ، فرا می خوانم ، و بر تو سلام می کنم . به خدا ، پیامبرش و آنچه از نزد خدا آورده است ، ایمان آوردیم . خدایا ! «ما را جزو گواهان بنویس» . سپس ، دستانت را به سوی آسمان ، بالا ببر و بگو : خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را آخرین زیارت من از فرزند پیامبرت ، قرار مده و زیارت او را تا همیشه بودنم ، روزی ام کن . خدایا ! مرا از محبّت ایشان ، بهره مند کن ، ای پروردگارِ جهانیان ! خدایا ! از تو می خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و این را آخرین زیارت او از جانب من قرار ندهی ؛ ولی اگر چنین کردی پروردگارا ، مرا با او ، پدران و دوستانش ، محشور بگردان ، و اگر مرا باقی گذاردی پروردگارا ، بازگشت دوباره و دوباره به نزد او را در سایه رحمتت ، روزی ام کن ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! خدایا ! مرا نزد اولیایت ، نیک نام بگردان . خدایا ! بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و مرا از یاد خود ، [غافل مکن و ] به افزون کردن دنیا و سرگرم شگفتی های شادی زای آن و گرفتار جلوه هایِ زیبایش شدن ، مشغول مکن و نیز با تنگ گرفتن بر من ، آن گونه که رنج تحصیل روزی ، به کردار نیکم زیان برسانَد و دلم اندیشه آن ، پُر شود ، مشغولم مساز و از دنیا ، آن اندازه به من عطا کن که از مردم شرورت ، بی نیاز شوم و مرا به خشنودی تو برساند ، ای [ خدای ] رحمان ! سلام بر شما ، ای فرشتگان خدا و زائران قبر ابا عبد اللّه ! سپس ، گونه راستت را یک بار و گونه چپت را یک بار بر قبر می گذاری و در دعا و درخواست ، پافشاری می کنی . وداع با شهیدان : آن گاه ، به سوی قبرهای شهیدان ، رو می کنی و با آنان ، خداحافظی می نمایی و می گویی : سلام و رحمت و برکات خدا بر شما ! خدایا ! این را آخرین دیدار من از ایشان ، قرار مده و مرا در عمل صالح ، یاری دادن فرزند پیامبرت و حجّتت بر خلقت جنگیدن همراه وی که [توفیقش را] به ایشانْ عطا کردی ، شریک کن . خدایا ! ما را با ایشان و در بهشتت ، کنار شهیدان و صالحان ، گِرد هم آور ، که همراهانی نیکویند ! شما را به خدا می سپارم و بر شما ، سلام می کنم ! خدایا! بازگشت به سوی ایشان را روزی ام کن و مرا با ایشان ، محشور بفرما ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! سپس ، بیرون برو و رویت را از قبر مگردان تا از جلوی چشمانت ، ناپیدا شود . آن گاه ، در کنار درِ حرم ، رو به قبله بِایست و بگو : خدایا ! من ، از تو ، به حقّ محمّد و خاندان محمّد ، و حُرمت محمّد و خاندان محمّد ، و به شأنی که برای محمّد و خاندانش قرار داده ای ، می خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و عملم را بپذیری و کوششم را مشکور بداری و اجابت همه دعاهایم را به من ، بنمایی و آن را آخرین زیارت من از او ، قرار ندهی و مرا با نیکی و پرهیزگاری ، به سوی او باز گردانی و برکت زیارت او را در دین و دنیا، به من نشان دهی و روزیِ فراخ و افزونت را بر من گسترده سازی ؛ روزیِ فراوان شده و پاکیزه . به من ، روزیِ فراخ ، حلال ، فراوان ، زودآینده ، سرشار و ریزان ، بدون رنج و منّتِ کسی از بندگانت ، بده و آن را از فضلت ، گسترده و از عطایت ، فراوان قرار ده ، که تو گفته ای : « و از فضل خدا بخواهید » ، و من ، از فضل تو می خواهم و از دست پُرِ تو می طلبم . پس مرا ناکام باز مگردان که من ضعیفم . پس برایم دوچندان کن و تا پایان عمرم ، مرا عافیت ده و مرا در هر نعمتی که به بندگانت بخشیده ای ، پُربهره ترین ، قرار ده و مرا از آنچه هستم ، بهتر و مقصدم را از جایی که از آن می بُرم و می روم ، نیکوتر ، و درونم را از بُرونم ، خوب تر قرار ده ، و مرا پناه ده از آن که مردم در من ، خیری ببینند و در من نباشد ، و از داد و ستد ، پر روزی ترینِ آن را نصیب من ساز . سَرورم ! به من و خانواده ام چنان روزیِ فراخی بده که ما را از آدمیان پست ، بی نیاز کند و هیچ یک از خلقت را بر ما ، منّتی نباشد . مرا از کسانی قرار ده که به تو پاسخ گفتند و به وعده ات ، ایمان آوردند و از فرمانت ، پیروی نمودند . مرا ناکام ترینِ میهمانان و زائرانِ فرزند پیامبرت ، قرار مده و مرا از فقر و جایگاه های رسوایی در دنیا و آخرت ، پناه ده و مرا کامیاب و پیروز ، باز گردان ، با دعایی مستجاب ، به بهترین شکلی که هر یک از زائران اولیایت را باز می گردانی . آن را آخرین زیارت من از ایشان ، قرار مده ، و اگر چنین نشد [ و در گذشتم ] ، مرا بیامرز و از من ، خشنود شو ، پیش از آن که از فرزند پیامبرت ، دور شوم . اکنون ، هنگام بازگشت من است اگر به من اجازه دهی ، نه از سرِ روی گرداندن از تو یا دوستانت ، و نه از سرِ جای گزین کردن کسی به جای تو یا ایشان . خدایا ! مرا از پیشِ رو و پشتِ سر و راست و چپ ، محافظت فرما تا به خانواده ام برسانی ، و چون رساندی ، از من ، کناره مگیر و بر من و ایشان ، زرهِ نگه دارنده ات را بپوشان و مرا از زحمت همه آفریدگانت ، کفایت کن ، و از رسیدن بدیِ هر یک از خلقت به من ، جلوگیری کن ، که تو صاحب این کار و بر آن ، توانایی . همه آنچه را خواسته ام ، به من عطا کن و بر من ، منّت بگذار و از فضلت بر من بیفزای ، ای مهربان ترینِ مهربانان ! سپس ، در حالی که «تحمید» و «تسبیح» و «تهلیل» و «تکبیر» می گویی ، به خواست خدا ، باز گرد . (2)

.

1- .نینوا ، نام تاریخی منطقه کربلا و نام دشتی است که کربلا در آن ، واقع است و غاضریّه ، روستایی از منطقه کوفه و نزدیک به کربلاست (ر . ک : نقشه شماره 4 در پایان جلد 5) .
2- .این زیارت با آن که سندش به اهل بیت علیهم السلام نمی رسد ، امّا در کتاب های معتبری نقل شده است . این زیارت ، کامل ترین و جامع ترین زیارت امام حسین علیه السلام است و با ملاحظه متن و مأخذهای آن ، می توان آن را به احتمال فراوان ، از زیارات مأثور (رسیده از اهل بیت علیهم السلام ) دانست .

9 / 3زِیارَهُ أبِی الفَضلِ العَبّاسِ علیه السلامکامل الزیارات عن أبی حمزه الثُّمالی عن الصادق علیه السلام :إذا أرَدتَ زِیارَهَ قَبرِ العَبّاسِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام ، وهُوَ عَلی شَطِّ الفُراتِ بِحِذاءِ الحائِرِ ، فَقِف عَلی بابِ السَّقیفَهِ ، وقُل : سَلامُ اللّهِ وسَلامُ مَلائِکَتِهِ المُقَرَّبینَ ، وأنبِیائِهِ المُرسَلینَ ، وعِبادِهِ الصّالِحینَ ، وجَمیعِ الشُّهَداءِ وَالصِّدّیقینَ ، [وَ] (1) الزّاکِیاتُ الطَّیِّباتُ فیما تَغتَدی وتَروحُ ، عَلَیکَ یَابنَ أمیرِ المُؤمِنینَ ، أشهَدُ لَکَ بِالتَّسلیمِ وَالتَّصدیقِ ، وَالوَفاءِ وَالنَّصیحَهِ ، لِخَلَفِ النَّبِیِّ المُرسَلِ ، وَالسِّبطِ المُنتَجَبِ ، وَالدَّلیلِ العالِمِ ، وَالوَصِیِّ المُبَلِّغِ ، وَالمَظلومِ المُهتَضَمِ . (2) فَجَزاکَ اللّهُ عَن رَسولِهِ (3) ، وعَن أمیرِ المُؤمِنینَ وعَنِ الحَسَنِ وَالحُسَینِ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِم ، أفضَلَ الجَزاءِ ، بِما صَبَرتَ وَاحتَسَبتَ وأعَنتَ ، فَنِعمَ عُقبَی الدّارِ ، لَعَنَ اللّهُ مَن قَتَلَکَ ، ولَعَنَ اللّهُ مَن جَهِلَ حَقَّکَ ، وَاستَخَفَّ بِحُرمَتِکَ ، ولَعَنَ اللّهُ مَن حالَ بَینَکَ وبَینَ ماءِ الفُراتِ . أشهَدُ أنَّکَ قُتِلتَ مَظلوما ، وأنَّ اللّهَ مُنجِزٌ لَکُم ما وَعَدَکُم ، جِئتُکَ یَابنَ أمیرِ المُؤمِنینَ وافِدا إلَیکُم ، وقَلبی مُسَلِّمٌ لَکُم ، وأنَا لَکُم تابِعٌ ، ونُصرَتی لَکُم مُعَدَّهٌ ، حَتّی یَحکُمَ اللّهُ وهُوَ خَیرُ الحاکِمینَ ، فَمَعَکُم مَعَکُم لا مَعَ عَدُوِّکُم ، إنّی بِکُم وبِإِیابِکُم مِنَ المُؤمِنینَ ، وبِمَن خالَفَکُم وقَتَلَکُم مِنَ الکافِرینَ ، قَتَلَ اللّهُ اُمَّهً قَتَلَتکُم بِالأَیدی وَالأَلسُنِ . ثُمَّ ادخُل وَانکَبَّ عَلَی القَبرِ ، وقُل : السَّلامُ عَلَیکَ أیُّهَا العَبدُ الصّالِحُ ، المُطیعُ للّهِِ ولِرَسولِهِ ، ولِأَمیرِ المُؤمِنینَ وَالحَسَنِ وَالحُسَینِ عَلَیهِمُ السَّلامُ ، السَّلامُ عَلَیکَ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، ومَغفِرَتُهُ ورِضوانُهُ ، عَلی روحِکَ وبَدَنِکَ . أشهَدُ واُشهِدُ اللّهَ أنَّکَ مَضَیتَ عَلی ما مَضی عَلَیهِ البَدرِیّونَ ، وَالمُجاهِدونَ فی سَبیلِ اللّهِ ، المُناصِحونَ لَهُ فی جِهادِ أعدائِهِ ، المُبالِغونَ فی نُصرَهِ أولِیائِهِ ، الذّابّونَ (4) عَن أحِبّائِهِ ، فَجَزاکَ اللّهُ أفضَلَ الجَزاءِ ، وأکثَرَ الجَزاءِ ، وأوفَرَ الجَزاءِ ، وأوفی جَزاءِ أحَدٍ مِمَّن وَفی بِبَیعَتِهِ ، وَاستَجابَ لَهُ دَعوَتَهُ ، وأطاعَ وُلاهَ أمرِهِ ، أشهَدُ أنَّکَ قَد بالَغتَ فِی النَّصیحَهِ ، وأعطَیتَ غایَهَ المَجهودِ ، فَبَعَثَکَ اللّهُ فِی الشُّهَداءِ ، وجَعَلَ روحَکَ مَعَ أرواحِ السُّعَداءِ . وأعطاکَ مِن جِنانِهِ أفسَحَها مَنزِلاً ، وأفضَلَها غُرَفا ، ورَفَعَ ذِکرَکَ فی عِلِّیّینَ ، وحَشَرَکَ مَعَ النَّبِیّینَ وَالصِّدّیقینَ ، وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحینَ ، وحَسُنَ اُولئِکَ رَفیقا . أشهَدُ أنَّکَ لَم تَهِن ولَم تَنکُل ، وأنَّکَ مَضَیتَ عَلی بَصیرَهٍ مِن أمرِکَ مُقتَدِیا بِالصّالِحینَ ، ومُتَّبِعا لِلنَّبِیّینَ ، جَمَعَ اللّهُ بَینَنا وبَینَکَ ، وبَینَ رَسولِهِ وأولِیائِهِ فی مَنازِلِ المُخبِتینَ (5) ؛ فَإِنَّهُ أرحَمُ الرّاحِمینَ (6) . 7

.

1- .ما بین المعقوفین ، إضافه منّا یقتضیها السیاق .
2- .فی مصباح المتهجّد والمزار للشهید : «المضطهد» بدل «المهتضم» .
3- .زاد فی مصباح المتهجّد هنا : «وعن فاطمه» .
4- .الذَّبُّ : المنع والدفع (الصحاح : ج 1 ص 126 «ذبب») .
5- .المُخبِتین : أی المُتَواضعین (مفردات ألفاظ القرآن : ص 272 «خبت») وفی مصباح المتهجّد : «المحسنین» بدل «المخبتین» .
6- .کامل الزیارات : ص 440 ح 671 ، مصباح المتهجّد : ص 724 ، المزار للشهید الأوّل : ص 131 کلاهما من دون إسنادٍ إلی احد من اهل البیت علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج 101 ص 277 ح 1 .